ئیسلاما پیرۆزه تێكه‌لی سیاسه‌تێ نه‌كه‌ن!!
نڤێسەر:
دكتور: اسماعیل علی سگێری
1439 مشه‌ختی 2018 زاینی
بسم الله الرحمن الرحيم
حه‌مد و په‌سنا هه‌ژی بو خودایێ جیهانان چێكه‌رێ عه‌رد و عه‌سمانان وخودانێ عه‌رشێ مه‌زن حه‌مد په‌سن بۆ ته‌بن خودایێ مه‌زن هه‌ر وه‌كی تو هه‌ژی و هه‌ر وه‌كی ته خۆ په‌سندكری و گه‌له‌ك حه‌مد په‌سن یێت پاك و پیرۆز بۆ خودێ بن به‌راهیكێ و دویماهیكێ و ئاشكرا و نه ئاشكرا، هه‌ر وه‌كی خودێ دڤێت و پێ خوش، پاك و پاقژی ژ هه‌می كێماسیان بۆ وی بن نه‌شێین په‌سنا ئه‌و هه‌ژی هه‌میا بێژن ئه‌و وه‌سایه هه‌روه‌كی وی په‌سنا خۆ كری و سه‌لات و سلاڤ ل سه‌ر گیانێ پێغه‌مبه‌ری خوشتڤی بن و هه‌ر ئێكێ ب باشی دویڤچوونا وی بكه‌ت هه‌تا رۆژا دوماهیێ و پاشی:
ئارمانج ژڤێ نامیلكێ دیاره‌كرنا راستیا ڤێ گۆتنێیه: (ئیسلام و سیاسه‌تێ تێكه‌ل نه‌كه‌ن) گه‌له‌ك جاران ب رێكا په‌یوه‌ندیكرنێ یان به‌رامبه‌ربوونێ د دیواناندا، مه گولێ دبیت گه‌له‌ك كه‌س دبێژن: ئیسلاما پیرۆزه و دینێ پیرۆزه تێكه‌لی سیاسه‌تێ نه دكه‌ن، و دبێژن: ئه‌م گه‌له‌كێت دیندارین، و كه‌س وه‌كی مه یێ دیندار نینه، به‌لێ ئه‌م مایێ خۆ ل سیاسه‌تێ ناكه‌ین، و سیاسه‌ت دینیدا نینه و دڤێت ئیسلام ژ سیاسه‌تێ یا دویر بیت، نڤێژێت خۆ بكه و رۆژییت خۆ بگره و هه‌ر هند، ئه‌و هزردكه‌ن ئیسلام به‌س نڤێژ و رۆژینه و هند، وه‌كی دی چ بكه‌ت چ نینه! و چاوا سه‌ره‌دریێ بكه‌ت چ گرنگیا خۆ نینه، و چ كار بكه‌ت دێ وێ كه‌ت پشته‌ڤانیا كێ بكه‌ت دێ یا وی كه‌ت، چ پارت بیت، چ هزر و بیر و به‌رنامه هه‌بن، ئه‌و ل ده‌ف وی نه یا فه‌ره و نه‌یا گرنگه، ئه‌و پارت خه‌ما دینی بخوت یان دژمنیا دینی بكه‌ت، دیسا ئه‌و ل ده‌ف وی نه یا فه‌ره و نه‌یا گرنگه.
ل ده‌ف وی ئه‌ڤه یا فه‌ره و گرنگه هاریكاری و پشته ڤانیا بزاڤێت ئیسلامخواز نه‌كه‌ت ئه‌وێت ئارمانج و مه‌ره‌ما وان به‌رنامێ ئیسلامێ ب كه‌نه دستور و به‌رنامێ ژیانێ، ئه‌ڤێت ئارمانجا وان ریڤه‌به‌ریا خۆ و ده‌سهه‌لاتا خۆ ل دویف شه‌ریعه‌تێ خودێ بكه‌ن، و سیاسه‌تا خۆ ب شه‌ریعه‌تی و ل دویف رازیبوونا خودێ پێغه‌مبه‌رێ ویڤه ببه‌ن، چونكی هنده‌كا یا د سه‌ریدا چاندی ئیسلام و سیاسه‌ت ئێك نینن و دڤێت ئسلام و سیاسه‌ت نه‌هێنه تێكه‌لكرن، چونكی ئیسلام یا پاك و پاقژه و پیرۆزه و سیاسه‌ت یا هه‌رمی و پیس و گه‌نییه و هه‌می سه‌خته و فێلبازی و دزییه.
ژ به‌ر ئه‌ڤا بوری پشته‌ڤانیا پارت و بزاڤێت نه ئیسلامخواز و ئه‌و ئسلامخوازی ژێك دویر دویراتیا عه‌ردوو عه‌سمانان و به‌رنامێ وان دژاتیا ئیسلامێ و نه‌هێلین ئیسلام ببیته به‌رنامه و دوستور و یاسا و ئه‌ڤه ل ده‌ف وانا یا دورسته و ئاسایییه به‌لێ پشته‌ڤانیا ئیسلامخوازان ناكه‌ن به‌لكی دژاتیا وان دكه‌ن و د هه‌لبژاتناندا دژی وان رادبن نه هاریكاریا وان دكه‌ن و نه دهێلیت هاریكاریا وان ژی بێته‌كرن و ڤێ ئاخفتنێ دده‌نه روییێ خۆ خۆ بلا هه‌ر پێنج نڤێژان ژی ل مزگه‌فتێ بكه‌ن ئیسلام و سیاسه‌ت د ژێك دوین و نابیت تێكه‌لی ئێك ببن.
دكتور ئیسماعیل سگێری
3/9/2018
ئیسلام خۆ ل سه‌ر چ رادگریت
دڤێت ئه‌م بزانین پشتی باوه‌ریا راست دورست ئه‌وا دبیته مه‌رجێ په‌سندكرنا كار و كریاران و قه‌بویلكرنا وان، دڤێ رامانێدا خودایێ مه‌زن دبێژیت: (وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيراً) و ھه‌ر که‌سێ کار و کریارێت قه‌نج بکه‌ت چ ژن چ مێر، و ئه‌و خودان باوه‌ر بیت، ئه‌ھا ئه‌ڤه دێ چنه به‌حه‌شتێ، و ته‌مه‌ت خیچا به‌رکێ قه‌سپێ سته‌م لێ نائێته‌کرن [ئانکو کێمترین سته‌م لێ نائێته کرن]. و دبێژیت: (وَمَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ كَانَ سَعْيُهُم مَّشْكُورًا) و ھه‌ر که‌سێ ب کار و کریارێت خۆ ئاخره‌ت بڤێت و کارێ ئاخره‌تێ بکه‌ت و یێ خودان ئیمان ژی بیت، ئه‌ڤان کارێ وان دێ ژێ ئێته وه‌رگرتن و قه‌بویل کرن، به‌لێ دڤێت ئه‌و باوه‌ری یا راست و دورست و ساخله‌م بیت، و ئه‌و ژی ئه‌وه یا ئاڤاكه‌ر و هه‌رفته‌كه‌ر بیت، باشی و چاكی و خێرێ ئاڤاكه‌ت، و خرابی و نه‌باشیێ نه‌هێلیت و ب هه‌رفینیت، و باوه‌ریا راست و دورست و ساخله‌م نه به‌س زانین و زانیاریه‌كا هزرییه و هه‌ر هند، راسته ب هزرێ ده‌ستپێدكه‌ت به‌لێ ل وێرێ نا راوه‌ستیت و پاشی دكه‌ڤیته د دلیدا و تێدا بنه‌جهـ دبیت و تێدا دهێته نڤیسن، و پاشی ئه‌زمان ده‌ربرینێ ژێ دكه‌ت و ئاشكرادكه‌ت، و پاشی ئه‌ندامێت مرۆڤی هه‌می كار پێ دكه‌ن و ب پێتڤیێت وێ رادبن، و هه‌تا باوه‌ری یا راست و دورست و ساخله‌م بیت دڤێت ئه‌ڤ هه‌رسێ شه‌نگسته تێدا بن، دل باوه‌ر بكه‌ت، و ئه‌زمان ئاشكرا بكه‌ت و بێژیت، و ئه‌ندام كار پێ بكه‌ن، و هه‌كه ئێك ژ ڤان شه‌نگستان ڤه‌ما و نه‌ما ئه‌ڤه باوه‌ری نه‌ما و په‌یدا نه بوو یان ژی نه یا راست و دورسته.
باوه‌ریا راست و دورست ئه‌وه موسلمانان بۆ خۆ برا بزانیت و وان بۆ خۆ برا بدانیت و سه‌ره‌ده‌ریا براینیێ ل گه‌ل بكه‌ت نه‌خاسمه ئه‌گه‌ر ژ ره‌گه‌ز و نه‌ژاد و نه‌ته‌وا وی بیت خودایێ مه‌زن دبێژیت: (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ) ھندی خودان باوه‌رن برایێت ئێکن، به‌لێ باوه‌ریا راست و دورست ئه‌ڤه‌یه ئه‌رێ ئه‌م یێت هوساینه؟ ئه‌رێ ئه‌م به‌نكێ براتیا باوه‌ریێ و موسلمانه‌تیێ موكمتر و ب هێزتر ژ به‌نكی براتیا بابكینیێ ددانین؟ ئه‌رێ ئه‌ڤه براینییه تو پشته‌ڤانیا وان نه‌كه‌ی چونكی ئیسلامخوازن چونكی شه‌ریعه‌تێ خودێ دڤێت چونكی د ڤێت حوكمداری دویف شه‌ریعه‌تێ خودێ بیت.
پشتی ڤێ دڤێت و جاره‌كا دی دێ بێژین دڤێت و ب رژدی دێ بێژین دڤێت ئه‌م بزانین ئیسلام خۆ ل سه‌ر دوو بنه‌ما و پێپكان دگرێت بێی وان ناراوه‌ستیت و خۆ ناراگریت هه‌ر گاڤا ئێك ژ وان ڤه‌ما و نه‌ما هینگی ئیسلاما دورست نه‌هاته‌گرتن.
ئێك ژوان بنه‌ما و پێپكان قه‌صدا سه‌لیم و مه‌به‌ستا دورسته، ئه‌و ژی ئه‌وه هه‌می كاروكریارێت ته سپه‌هی بۆ خودێ بن، و كه‌سێ تێدا پشكدار نه‌كه‌ی، چونکی خودایێ مەزن د حەدیسا قودسیدا دبێژیت هه‌روه‌كی د ڤەگێرا موسلمیدا خودێ ژێ رازی بیت هاتی، پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت:(قال الله تَبَارَكَ وَتَعَالَى أنا أَغْنَى الشُّرَكَاءِ عن الشِّرْكِ من عَمِلَ عَمَلًا أَشْرَكَ فيه مَعِي غَيْرِي تَرَكْتُهُ وَشِرْكَهُ) خودایێ مەزن دبێژیت: ب راستی ئەز ژ ھەمی شریکان بێمەنترم ژ شریکیێ (ئانکو ئەز پێدڤی شریکی نینم و ھەوجەیی پێ نینە) ڤێجا ھەرکەسێ کارەکی بکەت ئێکێ دی ل گه‌ل من پشکدارکەت، ئەز قەبویل ناکەم و دێ بۆ یێ دی ھێلم. و دیسا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن د ڤەگێرا نەسائیدا دبێژیت: (إن الله لا يقبل من العمل إلا ما كان له خالصا وابتغى به وجهه) خودێ چ کاری قەبویل ناکەت ئەو نەبیت یێ سپەھی و خۆسەر و رویێ وی پێ ڤیابیت.
بنه‌ما و پێبكێ دوویێ ئه‌ڤه‌یه مه تێگه‌ھشتنا راست و دورست و ساخله‌م و ھویر و ته‌ڤگر بۆ ئیسلامێ هه‌بیت و ئه‌و ژی دڤان خالاندا دیاردبیت:
ئێك: دڤێت بزانین ئیسلام پرۆگرام و مه‌نھه‌جێ ژیانێیه، و په‌یوه‌ندی یا ب مرۆڤیڤه ھه‌ی ده‌مێ دبیت ھه‌تا دسپێرنه ئاخێ و گۆڕ دکه‌ن، و په‌یامه‌کا ته‌کویز و کامله، ھه‌می پشک و ھویرھویرکێت ژیانێ دگریت و حوکم و فه‌رمانا خۆ یا ل سه‌ر ھه‌ی چ ب دورستی چ نه ب دورستی.
دوو: دڤێت بزانین ئیسلام حوكمرانی و رێباز و یاسا و سیاسه‌ت و شه‌ریعه‌ته و یێ ڤێ قه‌بویل نه‌که‌ت و نه‌وه‌رگریت، ئه‌و ره‌فزا ئیسلامێ سه‌روبن دکه‌ت، و یێ ئه‌ڤ باوه‌ریه نه بیت و هوسا هزرنه‌كه‌ت، و بێژیت دڤێت ئیسلام یا پاقژ بیت و تێکه‌لی سیاسه‌ت و حوكمرانیێ نه‌بیت، مه‌ره‌ما وان یا ئاشکرایه، و نه‌یا به‌رزه‌یه، ھه‌لبه‌ت ل سه‌ر مرۆڤێ ب ئاقل و تێگه‌ھشتی، دبنیرا نه ژبه‌ر هندێیه، ھندی هند خه‌مخۆر و دلسۆزێت ئیسلامێنه.. نهء، وه‌نینه نه وی دڤێت ئیسلامێ پاقژ بھێلیت و بپارێزیت.. نهء، به‌لێ وی دڤێت خه‌لکی نه‌خاسمه ئه‌وێت ساده و نه‌شاره‌زا د دینێ خۆدا، ژ دینی بڕه‌ڤینن و گوھداریا گازیا بانگھه‌لدێرا نه‌که‌ن، و ئیسلاما راست و دورست و ته‌ڤگر بۆ ژیانێ ھه‌میێ نه‌گرن، و وان به‌رده‌وام بھێلینه د بازنێ ده‌ستنڤێژ شویشتنێدا و ژێ نه‌ده‌رکه‌ڤن.
سێ: ژ ئیسلامێ تێنه‌گه‌هشتیه یێ چاڤلێکه‌ره‌كێ كوره‌بیت ، چاڤ ل نه‌یارێت ڤی دینی بکه‌ت، ده‌نگێ شکه‌فتێ بیت، و چاڤ ل ھه‌ڤڕکێت ڤی دینی بکه‌ت، بیێ بزانیت ئه‌ڤه زێده یا خه‌له‌ته، ئه‌ڤه نه‌حه‌قیه‌کا مه‌زنه د راستا دینێ خودێدا دکه‌ت، به‌س دا پارێزیێ ل جھێ خۆ بکه‌ت و دا به‌رژه‌وه‌ندیێت وی ژ ده‌ستێت وی نه‌چن، و ئه‌ڤ ره‌نگه مرۆڤه راسته ب ناسنامێ موسلمانه، و دبیت یێ نڤێژکه‌ر ژی بیت، به‌لێ دین نه‌خه‌ما وییه، خه‌ما وی به‌رژه‌وه‌ندی و ھه‌وجه‌ییا ویه، و ئیسلام نه‌خه‌ما ویه، و لیستا خه‌مخوارنێت وی ئیسلام ھه‌ر تێدا نینه، و ھه‌که تێدا ژی بیت یا دویماھیێیه، ئه‌و ژی ب مه‌رجه‌کی نه‌که‌ڤیته به‌رامبه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێت وی یێت تایبه‌ت.
وه‌کی مه به‌ری نوکه دیارکری، دبیت ئه‌ڤه یێ نڤێژکه‌ر ژی بیت، به‌لێ به‌رژه‌وندا وی ڤی کاری دخوازیت ئه‌و ژی ڤێ ئاخفتێ بێژیت و ڤه‌گێریت، دا خۆ و جھێ خۆ بنه‌جھکه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندیێت وی ژ ده‌ستێت وی نه‌چن.
چار: ئيسلام پرۆگرام و مه‌نهه‌ج و سيسته‌مێ هه‌مى ژيانێيه، ئاراسته‌يه بۆ جڤاكى هه‌ميێ، ئيسلام بيروباوه‌رن، ئيسلام عيباده‌ت و په‌رستنه، ئيسلام سنج و ئه‌خلاقه، ئيسلام شه‌ريعه‌ت و سياسه‌ته، و ب ئاوايه‌كێ دى ئه‌م دشێن بێژين: ئيسلام رێكا ژيانێيه، ئيسلام ياسا و رێبازه، ئيسلام مينهاجه، ئيسلام په‌يره‌و و پرۆگرامێ هه‌مى ژيانێيه، ئيسلامێ بنه‌مايێت ژيانێ هه‌مى يێت داناين، هه‌روه‌كى ئه‌ڤێ جوهى گۆتيه عومه‌رێ كورێ خه‌تتابى خودێ ژێ رازی بیت: دينێ هه‌وه چو نه‌هێلايه نه‌گۆتێ، هه‌مى تشت بۆ هه‌وه يێت دگۆتين، ئينا گۆت: ئه‌رێ ئه‌ز ب خودێ كه‌مه هه‌تا ده‌ستئاڤێ يا بۆ مه گۆتى كا ب كيژ ده‌ستى دێ خۆ شۆين، يان ب كيژ پێى دێ چينه ژۆر، ل ڤێرێ يا فه‌ره هه‌ركه‌سێ موسلمان بيت ڤێ پسيارێ بكه‌ت: ئه‌رێ دكه‌ڤيته ئاقلى دينه‌ك به‌حسێ ده‌ستاڤ و ده‌ستنڤێژێ هۆسا ب درێژى بكه‌ت، كا دێ كيژ پێى هاڤێژى و ب كيژ پێى ده‌ركه‌ڤى، و كا دێ ب كيژ ده‌ستى خۆ شۆى، و كا دێ ده‌ستپێكێ چ بێژى، و كا دويماهيێ دێ چ بێژى، و تشتێ په‌يوه‌ندى ب ژيانا مرۆڤيڤه ژبيربكه‌ت؟! ئه‌ز دبێژم: هه‌ركه‌سێ رێز و رويمه‌تيێ ل ئاقلێ خۆ بگريت دێ بێژيت: نه‌خێر، د بنيڕا ئه‌ڤه نه‌يا به‌رئاقله و ناكه‌ڤيته عه‌قلێ كه‌سێ، ئه‌و ئيسلاما مايێ خۆ د ئه‌حكامێت ده‌ستئاڤێ بكه‌ت ناكه‌ڤيته ئاقلى ئه‌و مايێ خۆ د كاروبارێت دى يێت ژيانێدا نه‌كه‌ت، ئه‌وێت فه‌ر و ژيان بێى وان به‌رته‌نگ و نه‌خۆش ببيت، وه‌سا دياره دبيت ئيسلام مايێ خۆ د هه‌مى ژيانێ دكه‌ت، و د راستا هه‌مى ژيانێدا ئاراسته‌كرنێ دكه‌ت، د راستا ژيانا كه‌سايه‌تيدا و د راستا كاروبارێت مالێدا و د راستا سه‌روبه‌رێ جڤاكيدا، و د راستا بنه‌مايێت ده‌وله‌تێدا، و د راستا هه‌ر په‌يوه‌نديه‌كا هه‌بيتدا، و هه‌ركه‌سێ قورئان و سونه‌تا پێغه‌مبه‌رى سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن ب دورستى خواندبيت و تێگه‌هشت بيت و كتێبێت فقهى تێكڤه‌دابن ئه‌ڤ راستيه باش و باش دێ بۆ ئاشكرا و رۆن بيت، و ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌رێ خۆ بده‌ينه قورئان و سونه‌تا پێغه‌مبه‌رى سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن و كتێبێت فقهێ ئيسلامێ.. دێ بينين ئيسلام هه‌مى دبيته سێ پشكێن فه‌رمان و حوكمان:
پشكا ئێكێ: بريار و ئه‌حكامێت په‌يوه‌ندى ب بيروباوه‌رانڤه گرێداى، وه‌كى باوه‌ريا ب خودێ و ملياكه‌ت و پێغه‌مبه‌رێن خودێ... هتد، و دبێژنه ڤان بريار و فه‌رمانان: بريارێت عه‌قيده و بيروباوه‌ران.
پشكا دووێ: بريار و ئه‌حكامێت گرێداى ب پاك و پاقژكرنا ده‌روونيڤه، و راستكرنا نه‌فسێ، كو دبێژنێ بريار و ئه‌حكامێت سنج و ره‌وشتان. و ب راستى ئيسلام ب ڤان هه‌ردوو ئه‌حكامان يا ئێكانه‌يه، ئه‌ڤرۆ هه‌مى ياسايێت سه‌رده‌م يێت هاتينه دانان بۆ رێكخستنا كاروباران، ئه‌حكامێت گرێداى ب پاك و پاقژكرن وچاككرنا ده‌روونيڤه تێدا نينن، ئه‌ڤه به‌س د ئيسلامێدا يێت هه‌ين، چونكى سيسته‌مێ ئيسلامێ يێ ته‌ڤگره و هه‌مى فه‌رمان و ئه‌حكامان ب خۆڤه دگريت، و ده‌مێ خه‌مێ ژ مرۆڤى دخۆت نه‌به‌س خه‌مێ ژ به‌رجه‌سته و له‌شێ وى ب تنێ دخۆت، به‌لێ هه‌ر وێ پلێ هه‌كه نه‌بێژين پتر خه‌مێ ژ ده‌روونێ وى ژى دخۆت، و چونكى ئه‌ڤه د سيسته‌مێ رۆژئاڤايدا نينه، ژبه‌ر هندێ يێ گه‌فلێكريه (موهه‌دده‌ده) ب نه‌مان و شكاندنێ، و ب شه‌هده‌ييا وان، ده‌مێ ئه‌لمانيا فره‌نسا داگيركرى و له‌شكه‌ر و سه‌ربازێت وان شكاندين، هوشمه‌ندێت وان هه‌لسه‌نگاندنا ڤێ شكه‌ستنێ ب ڤى ره‌نگى كر: ئه‌م ژ لايێ له‌شكه‌ريڤه نه‌شكه‌ستين، له‌شكه‌رێ مه نه‌شكه‌ست، به‌لێ ئه‌خلاق شكه‌ستن ئه‌م ژى ژكه‌ستين، ڤێجا ئيسلام سيسته‌مێ ئيكانه‌يه خه‌مێ ژ سنج و ئه‌خلاقان دخۆت و ئه‌حكام و برياران بۆ ددانيت و گرنگيێ دده‌تێ.
پشكا سيێ: فه‌رمان و ئه‌حكامێت ب كريار (ئانكو عه‌مه‌لى) و ئه‌ڤ فه‌رمانه ژى دبنه دوو جوين:
جوينێ ئێكێ: په‌رستن، ئانكو عيباده‌ت وه‌كى: نڤێژێ و زه‌كاتێ ...هتد و مه‌ره‌م ژ ڤان ئه‌حكامان رێكخستنا په‌يوه‌نديانه د ناڤبه‌را مرۆڤى و چێكه‌ر و داهێنه‌ر و خودايێ وى، كا په‌يوه‌نديا وى دگه‌ل خودايێ وى دێ يا چاوا بيت، ئه‌ڤ جوينه فه‌رمانه ڤێ په‌يوه‌نديێ رێك دئێخيت.
جوينێ دووێ: موعامه‌له و هه‌ڤكارينه، ئه‌ڤ جوينه يێ گرێدايه ب ياسايا تايبه‌ت و ب ياسايا گشتيڤه، پسيار: ئه‌رێ ياسايا تايبه‌ت و گشتى په‌يوه‌ندى ب حوكمرانیێڤه نينه؟! ئه‌رێ ئه‌ڤه يا به‌رئاقله؟! ئه‌و كه‌سێ دبێژيت ئيسلامێ چو په‌يوه‌ندى ب ب حوكمرانیێڤه نينه وى دڤێت ڤان فه‌رمان و ئه‌حكامان ژ ئيسلامێ ڤه‌كه‌ت و جوداكه‌ت. ئه‌رێ يێ ڤى كارى بكه‌ت ئه‌و چه‌ند سته‌م و زولمێ ل ئيسلامێ و دينێ خۆ دكه‌ت؟!
دڤێت يا ئاشكرابيت ئه‌م ئه‌ڤرۆ دويف زاراڤێ سه‌رده‌م دبێژنێ ياسايا تايبه‌ت و ياسايا گشتى هه‌كه هۆسا نه‌بيت ئه‌م دبێژينێ (فقه المعاملات) ئانكو فه‌رمان و ئه‌حكامێت موعامه‌له و هه‌ڤكارى و په‌يوه‌نديان، هه‌لبه‌ت مه‌خسه‌د ژ ياسايا گشتى و ياسايا تايبه‌ت يان فه‌رمان و ئه‌حكامێت موعامه‌له و په‌يوه‌ندى يان رێكخستنا په‌يوه‌ندى يێت مرۆڤى ب مرۆڤيڤه‌يه و ل سه‌ر هه‌مى ئاستان، كه‌ت ب كه‌تێ و رێكخستنا په‌يوه‌نديێت مرۆڤى ب مالا ويڤه، و رێكخستنا په‌يوه‌نديێت مرۆڤى دگه‌ل ده‌وله‌تێ، و رێكخستنا په‌يوه‌نديێت مرۆڤى دگه‌ل جڤاكى، و رێكخستنا په‌يوه‌نديێت ده‌وله‌تێ دگه‌ل ده‌وله‌تێ.
پشتى مه ئه‌ڤه زانى.. ئه‌رێ ئه‌ڤێ دڤێت ئيسلامێ و حوكمرانیێ ژێك جوداكه‌ت و ئیسلامێ به‌س د لایێ په‌رستندێدا كومكهت وى چ دڤێت؟! ئه‌رێ وى دڤێت پتر ژ لايه‌كى ژ فقهێ ئيسلامێ ژێ ڤه‌كه‌ت و راكه‌ت و نه‌هێليت؟! ئه‌رێ ته دڤێت ڤان فه‌رمانان ژ ئيسلامێ راكه‌ى به‌س دا بێژى ئيسلامێ په‌يوه‌ندى ب حوكمرانیێڤه نينه؟! كێ ئه‌ڤه گۆتيه؟! و ژ كيرێ ئينايه؟! و ژ كيڤه هاتيه؟! ئه‌رێ ته ئه‌ڤ پسياره ژ خۆ كرينه و ته كاركريه به‌رسڤا وان بزانى دا بۆ ته ئاشكرابيت ئه‌ڤ ئاخفتنه (ئيسلام و حوكمرانی دڤێت بێنه ژێك جوداكرن = ئیسلام و سیاسه‌ت دڤێت ژێك بێنه جوداكرن) چه‌ند ئاخفتنه‌كا مه‌زنه و كا چ رامانان دگريت و كارلێكرنێ ل چ دكه‌ت؟!.
پێنج: ئه‌و ئیسلامێ تێنه‌گه‌هشتیه بلا خۆ موسلمان و خه‌مخۆر و دلسۆز و شاره‌زا ژی ببینیت، و خۆ دویف چۆیێت پێشیێت راستکار ژی ب دانیت، ئه‌و پاڤێژیته بزاڤێت ھه‌ڤچه‌رخ و سه‌رده‌م یێت ئیسلامخواز؛ چونكی ناڤێ حزبان ل سه‌ره، ئه‌ڤ مرۆڤه ھه‌رچه‌نده ھه‌که یێ دلسۆز ژی بیت، به‌لێ ب راستی تێگه‌ھشتنا وی یا لاواز و کێمه، و ل چه‌رخ و ده‌مێ خۆ ناژیت، و جوداھیێ د ناڤبه‌را ئارمانج و رێکێت وان ناکه‌ت، و نوزانیت رێک یا گوھۆره، و ئارمانج کو ئیسلامه نه‌یا گوھۆره، و دڤێت ئه‌م چه‌رخ و ده‌مێ خۆ بزانین و بنیاسین، و بزانین ھه‌که مه بڤێت بگه‌ھینه حاکمیه‌تا ئیسلامێ، و ئیسلامێ بکه‌ینه رێباز و مه‌نھه‌ج و یاسا، دڤێت ئه‌م رێکێت سه‌رده‌م و دورست بگرین، و ره‌ق نه‌راوه‌ستین و بێژین: ئه‌ڤ رێکه یا نویه، بیدعه‌یه و نه‌یا دورسته، چونکی دبیت رێک ھه‌تا رۆژا قیامه‌تێ به‌رده‌وام د گوھۆڕینێدا بن، ب راستی ئه‌ڤ ھه‌لویسته نه‌یێ دورسته و دگه‌ل روح و جانێ ئیسلامێ ناگونجیت، پێدڤيه بزانين نه‌يار و هه‌ڤڕكێت ڤى دينى گه‌له‌ك زاراڤ يێت بۆ مه به‌رهه‌ڤكرين، و د ناف مه‌دا يێت به‌لاڤكرين، و ئه‌م ژى د ناف خۆدا دبێژين و ڤه‌دگێرين، و ئه‌م نوزانين كانێ ئه‌ڤه بۆ چ هاتينه چێكرن و به‌لاڤكرن، وان دڤێت خه‌لكى ژ دينێ وان و ژ ئيسلامێ بده‌نه پاش، نه‌شێن راست و راست باڤێژنه ئيسلامێ، چونكى دزانن جڤاك يێ موسلمانه و ڤێ قه‌بويل ناكه‌ت، ڤێجا ب مه‌به‌ستا دانه‌پاشا خه‌لكى ژ ئيسلامێ هنده زاراڤ و ئيديه‌مان ب كار دئينن وه‌كى: (ئيسلاما سياسى) (حزب و ئیسلام!!) (ئسوليه‌ت) (ئيرهاب) (ته‌شه‌دود) ، ب راستى ئه‌ڤ كاره نه‌خشه‌كه ژ نه‌يار و هه‌ڤڕكێت ئيسلامێ، مه‌ره‌م ژێ ژێكجوداكرن و ژێكڤه‌كرنا موسلمانايه، مه‌ره‌م ژێ ئێكه‌تيا موسلمانان نه‌هێلن و پارچه پارچه بكه‌ن، مه‌ره‌م ژێ موسلمان نه‌بنه ئيك، نه‌به‌س ل سه‌ر ئاستێ گشتى، به‌لكى حه‌تا ل سه‌ر ئاستێ تاخ و باژێرێت بچويك ژى، ژبه‌ر هندێ رۆژ بۆ رۆژێ زاراڤێت ئنتيكه و عه‌جێب ده‌ردكه‌ڤن و دێ بينين، دێ بينى ئيسلاما موته‌فه‌تح و هه‌ڤچه‌رخ ، ئيسلاما ئه‌فريقى، ئيسلاما عه‌ره‌بى، ئيسلاما كوردى.. به‌لكى هێژ وێڤه‌تر ئيسلاما شۆره‌شگێري، ئيسلاما كه‌ڤنار، ئيسلاما راديكالى، ئيسلاما يه‌مينى، ئيسلاما يه‌سارى، و ئه‌م نوزانين كا دێ سوبه‌هى چ ژ وژدانا ڤان مرۆڤان بۆ مه ده‌ركه‌ڤيت.
ئه‌ڤ پارچه پارچه‌كرنه و ئه‌ڤ زاراڤه هه‌مى نه د مه‌قبولن و ده‌ف مه هه‌مى د ره‌تكرينه ، چونكى ئيسلام ئێكه، و ئه‌و ئيسلامه يا سه‌حابان و هۆگرێت پێغه‌مبه‌رى سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن ب ئه‌مانه‌ت و بێ كێم و كاسى و سپه‌هى گه‌هانديه مه.
شه‌ش: ئه‌و ژ ئیسلامێ نه‌گه‌هشتیه یێ گۆتنا وی ئه‌ڤه‌بیت هه‌رگاڤا تو ژ بازنێ ده‌ستنڤێژ شويشتنێ ده‌ركه‌فتی و ته به‌حسێ حوكمرانيا ئيسلامێ كر و ته ڤيا ئيسلام حاكم بيت، بێژیت: ته به‌حسێ سیاسه‌تێ كر و ته سیاسه‌ت و ئیسلام تێكه‌لكرن و هه‌رگاڤا ته وه‌كر ئه‌ڤه ته ئيسلام ژ پاقژيا وى ده‌رێخست، ئه‌رێ ڤێ ئاخفتنێ چه‌ند پشك و بار ژ راستيێ هه‌نه؟! ب راستى زاراڤێ سايسه‌ت په‌يڤه‌كا مه‌زلوم و سته‌م لێكريه، و گه‌له‌ك كه‌س ب ره‌شى دده‌نه نياسين، بێى كو بناغه و بنه‌تارێ وێ د ئه‌زمانيدا بزانن و كا بۆ چ دئێته ب كارئينان و چ رامانان ب خۆڤه دگريت، سياسه‌ت د عه‌ره‌بيێدا ژ ساسه و ژ سێ پيتان (س، ا، س) هاتيه وه‌رگرتن، و ب هه‌مى ئاواياڤه رامانا رێبه‌رى و رێڤه‌برن و چاڤدێرى و ته‌دبيرێ ناده‌ركه‌ڤيت، و هه‌كه مه گۆت: ب سياسه‌تا هنده مرۆڤان را بۆ رامانا وێ ئه‌وه: به‌رهه‌ڤي بۆ كر و ب رێبه‌ريا وان رابوو و چاڤدێريا وان كر، ژ ڤێرێ دهێته زانين سياسه‌ت ژێده‌ره، و رامان ژێ ئه‌ڤه‌يه: چاكخستن و چاكخوازيا خه‌لكيه، ب ئاراسته‌كرنا وان بۆ رێكا وان دنيايێ و ئاخره‌تێ رزگاركه‌ت، يان هونه‌رێ حوكمرانى و رێڤه‌به‌رنا كاروبارێت ده‌وله‌تێيه، يێت ناڤخۆيى و ده‌رڤه‌يى، هه‌روه‌كى دبێژن: ئه‌ڤه هونه‌رێ نڤێسينێيه، و ئه‌ڤه هونه‌رێ گۆتاربێژيێيه، هۆسا سياسه‌ت ژى هونه‌ره‌كه ژ هونه‌رێت حوكمداريێ و رێڤه‌به‌ريا كاروبارێت ده‌وله‌تێ. ئبن قه‌ييم خودێ ژێ رازی بیت ژ ئه‌بى ئه‌وفا ڤه‌دگوهێزيت دبێژيت: سياسه‌ت ئه‌و كاره ئه‌وێ مرۆڤ پێ پتر نێزيكى چاكيێ دبيت، و ژ خرابى و گه‌نده‌ليێ دوير دكه‌ڤيت، ديسا ئبن قه‌ييم خودێ ژێ رازی بیت دبێژيت: سياسه‌تا دادپه‌روه‌ر دگه‌ل يا شه‌ريعه‌ت دبێژيت نه‌يا جودايه، به‌لكى سياسه‌ت پارچه‌كه ژ پارچێت ئيسلامێ.
و ئه‌م دبێژين: سياسه‌ت چونكى هۆسا د ناف خه‌لكيدا يا به‌لاڤه هه‌كه ئه‌و ب خۆ د بنه‌كۆكا خۆدا ئيسلامه، هه‌كه ئه‌ڤه نه‌بيت ئه‌م ژێك جودا ناكه‌ين، چونكى سياسه‌تا عادل و دادپه‌روه‌ر ئيسلامه و ئيسلام سياسه‌تا عادل و دادپه‌روه‌ره، چونكى هه‌ردوو ئێكن، زانايێت مه خه‌مه‌كا مه‌زن يا دايه سياسه‌تێ، و هه‌ر ژبه‌ر هندێ ژى زانايێ ناڤدار غه‌زالى خودێ ژێ رازی بیت دبێژيت: دنيا جنيكا ئاخره‌تێيه، و د بنيڕا دين بێ دنيا ناچيته سه‌رى، و دين و دنيا هه‌ڤالجێمكن، و دين بنياته، و ده‌سهه‌لات زێره‌ڤانيا ڤى بنياتى دكه‌ت، و تشتێ بنيات بۆ نه‌بيت يێ هه‌ڕفتيه، و دويماهيا وى هه‌ر نه‌مانه، و تشتێ زێره‌ڤان بۆ نه‌بيت دێ به‌رزه‌بيت، ڤێجا چاوا دينى په‌يوه‌ندى ب سياسه‌تێڤه نينه، باشه هه‌كه دين و دنيا هه‌ڤالجێمك بن چاوا دێ سياسه‌ت كو رێڤه‌برنا دنيايێيه دێ ژێ هێته جوداكرن، و ئه‌مرێ مه يێ هاتيه‌كرن كا چاوا ئه‌م خه‌ما ئاخره‌تا خۆ دخوين، وه‌سا خه‌ما دنيا خۆ ژى بخۆين، و كا ئه‌م چ بۆ ئاخره‌تا خۆ دخوازين هه‌ر وى تشتى بۆ دنيا خۆ ژى بخوازين. خودێ مه‌زن په‌سنا مرۆڤێ دورست د قورئانا خۆ يا پيرۆزدا دكه‌ت، دبێژيت: مرۆڤێ تێگه‌هشتى ئه‌وه يێ بێژيت: (رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) ئانكو: يا خودێ د دنيايێدا باشى و خۆشيێ بده مه و ئاخره‌تێ ژى باشى و خۆشيێ بده مه، و مه ژ ئاگرێ جه‌هنه‌مێ بپارێزه.
ئه‌ڤ ئايه‌ته به‌رێ مه دده‌ته هندێ ئه‌م هه‌رتشتێ بۆ ئاخره‌تا خۆ بخوازين هه‌ر وى تشتى بۆ دنيا خۆ ژى بخوازين، هه‌رتشتێ باش بيت چ سيسته‌مێ حوكمرانيێ بيت، يان سيسته‌مێ راگه‌هاندنێ بيت، يان يێ ئابۆرى بيت، يان هه‌ر تشته‌كێ دى په‌يوه‌ندى ب مه‌ڤه هه‌بيت، ل ڤێرێ دهێته زانين و ئاشكرا دبيت ده‌مێ ئه‌م دبێژين: (رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) داخوازا كاكلكا سياسه‌تێ دگريت، هه‌ر ژبه‌ر هندێ ژى زانايێت مه ب ڤى ره‌نگى پێناسا سه‌روه‌رى و خه‌ليفاتيێ دكه‌ت، دبێژن: خيلافه‌ت و سه‌روه‌رى بريكارى و وه‌كيلاتيا گشتيه شوينا خودانێ شه‌ريعه‌تى كو پێغه‌مبه‌رێ خودێيه سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن د زێره‌ڤانيا دينيدا و پێ رێڤه‌برنا دنيايێيه.
حه‌فت: ئه‌و ژ ئیسلامێ تێنه‌گه‌هشتیه یێ بڤێت ئیسلامێ د رۆژی و نڤێژا و لایێ عیباده‌تاندا تنێ كومكهت و لایێت دی هه‌میان ژێ جودابكه‌ت، ئه‌ڤه هزره‌ك و دیتنه‌كا نه دورسته و شاشه، مه كۆمه‌كا سيسته‌مان د ئيسلاميدا يێت هه‌ين، وه‌كى: سيسته‌مێ فێربوونێ، و سيسته‌مێ راگه‌هاندنێ، و سيسته‌مێ ياسا سازيێ (تشريع القانون) و سيسته‌مێ حوكمداريێ و سيسته‌مێ دارايێ، و سيسته‌مێ ئاشتيێ و شه‌ڕى و سيسته‌مێ كاروبارێت جڤاكی و كومه‌لایه‌تی و سيسته‌مێ سنج و ره‌وشتان ..... هتد، و دیسا مه سیسته‌می عیباداتان ژی یێ هه‌ی ڤێجا پشتا خۆ بده‌ینه ڤان هه‌می سیسته‌مان و ژ ئیسلامێ جوداكه‌ین؟!! یێ ئه‌ڤ دیتنه هه‌ی ئه‌ڤ ئایه‌ته ل سه‌ر دهێت خودێ مه بپارێزیت: (أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَآءُ مَن يَفْعَلُ ذالِكَ مِنكُمْ إِلاَّ خِزْىٌ فِي الْحَيَواةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الّعَذَابِ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ) ڤێجا ھوین باوه‌رییێ ب ھنده‌ک کتێبێ دئینن و باوه‌رییێ ب ھنده‌کێ نائینن، ھه‌ر که‌سه‌کێ ژ ھه‌وه ڤێ چه‌ندێ بکه‌ت جزایێ وی د دنیایێدا ژ شه‌رمزاری و ڕسوایییێ پێڤه‌تر نینه، و ڕۆژا ڕابوونێ [ڕۆژا قیامه‌تێ] ژی دێ به‌رێ وی که‌ڤته دژوارترین ئیزایێ، خودێ نه‌یێ بێ ئاگه‌ھه ژ وێ یا ھوین دکه‌ن.
دڤێت بزانين هه‌ر تشتێ د ژيانێدا هه‌ى په‌يوه‌ندى يا ب ئيسلامێڤه هه‌ى، و ئيسلام قه‌بويل ناكه‌ت ژيان بێته پارچه پارچه‌كرن، ئه‌ڤه بۆ خودايێ ئيسلامێ و ئه‌ڤه بۆ ئێكێ دى، د بنيڕا ناچێبيت ئێك ببيته هه‌ڤپشكێ ئيسلامێ د ئاراسته‌كرنێدا يان د ياسادانانێدا، و د بنيڕا ئيسلام ب ڤێ گۆتنێ قايل نابيت ئه‌وا ل سه‌ر زارێ عيسا سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دئێته ڤه‌گێران: (يێ قه‌يسه‌رى بده قه‌يسه‌رى و يێ خودێ بده خودێ) ياسا و سياسه‌تا ئيسلامێ ل سه‌ر ڤێ نارابيت، ياسايا ئيسلامێ دبێژيت: (قه‌يسه‌ر و يێ قه‌يسه‌رى يێ خودێيه و بۆ خودێيه) و دڤێت ئیسلام نه‌ھێته پارچه‌پارچه‌کرن، و دڤێت بزانین ئیسلام یا ته‌ڤگره و سیسته‌م و به‌رنامێ ھه‌می ژیانێیه. خودایێ مه‌زن دبێژیت: (يَاأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ ادْخُلُواْ فِي السِّلْمِ كَآفَّةً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ) گه‌لی خودان باوه‌ران، ب سه‌ر و زار و دلێ خۆڤه ببنه موسلمان، و ئیسلامه‌تیێ ھه‌میێ وه‌رگرن، و نه‌ده‌نه دویف شه‌یتانی، ب راستی ئه‌و بۆ ھه‌وه دژمنه‌کێ ئاشکه‌را ئاشکه‌رایه.
نابیت مرۆڤ نڤێژێ فه‌ر بدانیت و تشتێ نڤێژ مرۆڤی ژێ دده‌ته پاش کو (فه‌حشاء و مونکه‌ره) خۆ ژێ نه‌ده‌ته پاش. خودێ مه‌زن دبێژیت: (إن الصلاة تنهى عن الفحشاء والمنكر) ب راستی نڤێژ به‌رێ مرۆڤی ژ ھه‌می گونه‌ھێت زێده پیس، و کریارێت نه‌دگه‌ل سروشتێ مرۆڤان، و کریارێت کرێت و نه‌شرین [ئه‌وێت شه‌ریعه‌تی دورست نه‌کرین] وه‌ردگێڕیت.
هه‌شت: تێگه‌هشتنا دورست بۆ ئیسلامێ ئه‌وه ئه‌م ئیسلامێ دگه‌ل چو تێکه‌ل نه‌که‌ین و بزانین ئیسلام دینێ خودێیه و به‌رف چو ھزر و رێباز و دیتنانڤه نه‌به‌ین و چ تشتان ب سه‌ر دینێ خودێ نه‌ئێخین چونكی دین ل ده‌ف خودێ به‌س ئیسلامه خودایێ مه‌زن دبێژیت: (إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الإِسْلامُ) ب ڕاستی دینێ ڕاست و دورست ل دەڤ خودێ ئیسلامه ، و دبێژیت: (وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الإسْلامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِى الاْخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ) چ که‌سێ ژ بلی ئیسلامێ دینه‌کێ دی بگریت، ژێ نائێته قه‌بویلکرن، و [دڤێت بزانن] کو ئه‌و د ئاخرەتێدا ژ خوسارەتانه.
نه‌ھ : تێگه‌هشتنا دورست یا ئیسلامێ ئه‌وه ھه‌که فه‌رمانا خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وی ھات دڤیت ئه‌م مافی نه‌دینه خۆ بگرین یان نه، خودێ مه‌زن دبێژیت: (وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلاَ مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً أَن يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالاً مُّبِيناً) بۆ چو زه‌لامێت خودان باوه‌ر و بۆ چو ژنێت خودان باوه‌ر دورست نینه، ئه‌گه‌ر خودێ و پێغه‌مبه‌رێ خۆ فه‌رمانه‌ک دان، ئه‌و ب که‌یفا خۆ بن ب جه بینن یان نه‌ئینن، و ھه‌رکه‌سێ بێ ئه‌مریا خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وی بکه‌ت ب راستی ئه‌و گومڕا بوو، گومڕابوونه‌کا ئاشکه‌را.
دویماهیكێ ئه‌و كییه دبێژیت ئیسلام و سیاسه‌تێ تیكه‌ل نه‌كه‌ن؟؟؟ و مه‌ره‌ما وان چیه؟؟؟ و ژ به‌ر چ وه دبێژن؟؟؟ و چ ئارمانج ژ ڤێ چه‌ندێ هه‌یه؟؟؟ ئه‌و ئێك ژ ڤان چاران نابوریت، هیڤیا من ئه‌وه ئه‌ز و تو چ ژ ڤانان نه‌بین و ژ من و ته نه‌گریت بێژه ئامییییین.
ئێك: تێگه‌هشتنا وی بۆ ئیسلامێ نه یا دورسته و چو ژ ئيسلامێ نوزانيت، و سه‌ربه‌ر و راستيا ئسلامێ نوزانيت، نه چو ژ بيروباوه‌رێت ئيسلامێ دزانيت، نه چو ژ ته‌شريعات و فه‌رمان و ئه‌حكامێت ئيسلامێ دزانيت، نه چو ژ ته‌ڤگريا ئيسلامێ دزانيت. نوزانيت ئيسلام پرۆگرام و مه‌نهه‌جێ ژيانێيه، نوزانيت ئيسلامێ په‌يوه‌ندى يا ب مرۆڤيڤه هه‌ى ده‌مێ دبيت هه‌تا دسپێرنه ئاخێ و گۆڕ دكه‌ن، نوزانيت ئيسلام په‌يامه‌كا ته‌كويز و كامله هه‌مى پشك و هويرهويركێت ژيانێ دگريت و حوكم و فه‌رمانا خۆ يا ل سه‌ر هه‌ى چ ب دورستى چ نه ب دورستى، له‌وا ڤێ ئاخفتنێ دبێژيت، ڤى چو مه‌ره‌م و مه‌خسه‌دێت خراب دبيت نه‌بن و دبيت مرۆڤه‌كێ دلسۆز بيت و ژ ده‌ف خۆ باشيێ دكه‌ت، به‌لێ خرابیێ دكه‌ت، دڤێت ل خۆ بزڤريت پشتى راستى بۆ وى ئاشكرا و ديار دبيت، و نابيت پشتى ئاشكرابوون و رۆنبوونا راستيێ ئه‌و وه‌كى خۆ بمينيت، و دڤێت بزڤريته‌ڤه حه‌قيێ، و وى چو هێجه‌ت ده‌ف خودێ نابن پشتى حه‌قى بۆ دهه‌لێت و وه‌كى رۆژا ل نيڤا عه‌سمانى ئه‌و وه‌كى خۆ بمينيت، بلا باش بزانيت نه‌زانى رۆژا قيامه‌تێ به‌ڕه‌ڤانيێ ژ وى ناكه‌ت باشه ما ڤی دڤێت ده‌سهه‌لات نه‌كه‌ڤیته بن شه‌ریعه‌تێ خودێڤه و دڤێت سه‌روك وه‌زیر و وه‌زیر هه‌می ئه‌و بن یێت نه‌ڤێن شه‌ریعه‌تێ خودێ مه‌نهج بن، ئه‌ڤه نه دزانیت سیاسه‌ت چیه، و نه دزانیت سیاسه‌تدار كییه، سیاسی یان سیاسه‌تدار ئه‌و كه‌سه یێ كارلێكرنێ ل جه‌ماوه‌ریدا دكه‌ت ب رێكا كارلێكرنێ د دورستكرنا بریاراندا، یان ئه‌و مرۆڤه یێ ده‌سهه‌لاتێ رێڤه دبه‌ت ئه‌ڤه ژ وان هه‌میان دگریت یێت پوستێت ده‌سهه‌لاتا بلندا ئه‌وێت بریار دده‌ستێت واندا وه‌كی سه‌روك وه‌زیران و وه‌زیران و بریكارێ وه‌زیران و هه‌تا پارێزگاران ڤێجا ب چ رێك گه‌هشتبنه ڤی جهێ ب یێت دورست یان ب كوده‌تای و ئینقلابان یان ب سه‌خته‌كاریان و سیاسه‌ت ئه‌و میكانزم و رێكن یێت سیاسی بۆ رێڤه‌برنا ده‌سهلاتێ كاردئینیت و پێ دگه‌هیته بریاران ڤێجا كه‌نگی ئه‌ڤه دئسلامێدا نینن ئه‌رێ ته دڤێت ب ڤێ ئاخفتنێ بێژی ئیسلام نه‌هاتیه حوكمرانیێ بكه‌ت؟! و شه‌ریعه‌ت كێر ناهێت به‌رنامێ حوكمداریێ بیت؟! باشه پا پێغه‌مبه‌ری سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن حوكمداری نه‌دكر؟ و هه‌رچار خه‌لیفێت راشد حوكمداری نه دكر؟ سیاسه‌ت هه‌ر ئه‌ڤه یه رێڤبه‌رنا حوكمداریێیه و ده‌مێ دبێژی ئیسلام و سیاسه‌ت د ژێك جودانه رامان ئه‌وه نابیت ئیسلامخواز ببنه سه‌روك وه‌زیر و وه‌زیر و ببنه ئه‌و مرۆڤێت بریار دده‌ستاندا و حوكمداریێ ریڤه‌ببه‌ن .
دوو: يێ دوویێ ڤێ ئاخفتنێ دبێژیت ئیسلاما پیرۆزه و تێكه‌لی ئیسلامێ نه‌كه‌ن دژى ئيسلامێيه، و نه‌يارێ ئيسلامێيه، ئيسلامێ رێباز و ياسا و شه‌ريعه‌ت قه‌بويل ناكه‌ت و ناوه‌رگريت، و ره‌فزا ئيسلامێ سه‌روبن دكه‌ت. و باراپتر ئه‌ڤ تێكڤه‌دانه و ئه‌ڤ هه‌لئێخستنه ژ ڤان چێ دبيت، و مه‌ره‌ما وان ژى يا ئاشكرايه، و نه‌يا به‌رزه‌يه، هه‌لبه‌ت سه‌ر مرۆڤێ ب ئاقل و تێگه‌هشتى. به‌لێ، دبێژن: دڤێت ئيسلام يا پاقژ بيت و تێكه‌لى سياسه‌تێ نه‌بيت، نه ژبه‌ر كو هند خه‌مخۆر و دلسۆزێت ئيسلامێنه.. نهء، و نه‌كو وى دڤێت ئيسلامێ پاقژ بهێليت و ژ سياسه‌تێ بپارێزيت.. نهء، وى دڤێت خه‌لكى نه‌خاسمه ئه‌وێت ساده و نه‌شاره‌زا د دينێ خۆدا، ژ دينى بڕه‌ڤينيت و گوهداريا بانگخوازان نه‌كه‌ن، و ئيسلاما راست و دورست و ته‌ڤگر بۆ ژيانێ هه‌ميێ نه‌گرن، و وان به‌رده‌وام بهێلينه د بازنێ ده‌ستنڤێژ شويشتنێدا و ژێ نه‌ده‌ركه‌ڤن دڤێت ئیسلام نه‌گه‌هیته حوكمداریێ و دڤێن موسلمان و ئیسلامخواز پشكداریێ د حوكمداریێدا نه‌كه‌ن ڤێ گۆتنێ دبێژن.
پێدڤيه بزانين نه‌يار و هه‌ڤڕكێت ڤى دينى گه‌له‌ك زاراڤ يێت بۆ مه به‌رهه‌ڤكرين، و د ناف مه‌دا يێت به‌لاڤكرين، و ئه‌م ژى د ناف خۆدا دبێژين و ڤه‌دگێرين، و ئه‌م نوزانين كانێ ئه‌ڤه بۆ چ هاتينه چێكرن و به‌لاڤكرن، وان دڤێت خه‌لكى ژ دينێ وان و ژ ئيسلامێ بده‌نه پاش، نه‌شێن راست و راست باڤێژنه ئيسلامێ، چونكى دزانن جڤاك يێ موسلمانه و ڤێ قه‌بويل ناكه‌ت، ڤێجا ب مه‌به‌ستا دانه‌پاشا خه‌لكى ژ ئيسلامێ هنده زاراڤ و ئيديه‌مان ب كار دئينن (ئیسلاما پیرۆزه دڤێت تێكه‌لی سیاسه‌تێ نه‌بیت) ب راستى ئه‌ڤ كاره نه‌خشه‌كه ژ نه‌يار و هه‌ڤڕكێت ئيسلامێ، مه‌ره‌م ژێ ژێكجوداكرن و ژێكڤه‌كرنا موسلمانايه، و نه‌هێلن موسلمان ئێك و دوو بگرن و پشته‌ڤانیا ئێك و دوو بكه‌ن، دا ئیسلام و موسلمان ژ ده‌سهه‌لات و حوكمداریێ ددوربن و دا ئه‌و مه‌یدان به‌س بۆ وان بمینیت دا ب دلێ خۆ ب گه‌هنه وێ گه‌نده‌لیا وان دڤێت
سێ: يێ سيێ مرۆڤه‌كێ چاڤلێكه‌ره، چاڤ ل نه‌يارێت ڤى دينى دكه‌ت، ده‌نگێ شكه‌فتێيه، چاڤ ل هه‌ڤڕكێت ڤى دينى دكه‌ت، بيێ بزانيت ئه‌ڤه زێده يا خه‌له‌ته، و نه‌حه‌قيه‌كا مه‌زنه د راستا دينێ خودێدا دكه‌ت، به‌س دا پارێزيێ ل جهێ خۆ بكه‌ت و دا به‌رژه‌وه‌نديێت وى ژ ده‌ستێت وى نه‌چن، و ئه‌ڤ ره‌نگه مرۆڤه راسته ب ناسنامێ موسلمانه، و دبيت يێ نڤێژكه‌ر ژى بيت، به‌لێ دينێ وى و خه‌ما وى به‌رژه‌وه‌ندى و هه‌وجه‌ييا ويه، و ئيسلام نه‌خه‌ما ويه، و ليستا خه‌مخوارنێت وى ئيسلام هه‌ر تێدا نينه، و هه‌كه تێدا ژى بيت يا دويماهيێيه، ئه‌و ژى ب مه‌رجه‌كى نه‌كه‌ڤيته به‌رامبه‌ر به‌رژه‌وه‌نديێت وى يێت تايبه‌ت. وه‌كى مه به‌رى نوكه دياركرى، دبيت ئه‌ڤه يێ نڤێژكه‌ر ژى بيت، به‌لێ به‌رژه‌وندا وى ڤى كارى دخوازيت ئه‌و ژى ڤێ ئاخفتێ بێژيت و ڤه‌گێريت، دا خۆ و جهێ خۆ بنه‌جهكه‌ت و به‌رژه‌وه‌نديێت وى ژ ده‌ستێت وى نه‌چن بلا ئه‌ڤه بزانیت ئه‌و كاره‌كێ زێده یێ خراب دكه‌ت ده‌مێ ژبه‌ر به‌رژه‌وه‌نده‌كا به‌ر ته‌نگ رێكێ ل هندێ بگریت ئیسلام و ئیسلامخواز بگه‌هنه حوكمداریێ و ده‌سهه‌لاتێ.
چار: يێ چارێ خۆ موسلمان و خه‌مخۆر و دلسۆز و شاره‌زا دبينيت، و خۆ دويف چۆيێت پێشيێت راستكار دبينيت، و ب ناڤێ دينى ڤى كارى دكه‌ت، و دهاڤێته هه‌ر بزاڤه‌كا ئيسلامخواز ب رێكێت هه‌ڤچه‌رخ و سه‌رده‌م، ئه‌ڤ مرۆڤه هه‌رچه‌نده هه‌كه يێ دلسۆز ژى بيت، به‌لێ ب راستى تێگه‌هشتنا وى يا لاواز و كێمه، و ل چه‌رخ و ده‌مێ خۆ ناژيت، و جوداهيێ د ناڤبه‌را ئارمانج و رێكێت وان ناكه‌ت، و نوزانيت رێك يا گوهۆره، و ئارمانج كو ئيسلامه نه‌يا گوهۆره، و دڤێت ئه‌م چه‌رخ و ده‌مێ خۆ بزانين و بنياسين، و بزانين هه‌كه مه بڤێت بگه‌هينه حاكميه‌تا ئيسلامێ، و ئيسلامێ بكه‌ينه رێباز و مه‌نهه‌ج و ياسا، دڤێت ئه‌م رێكێت سه‌رده‌م و دورست بگرين، و ره‌ق نه‌راوه‌ستين و بێژين: ئه‌ڤ رێكه يا نويه، بيدعه‌يه و نه‌يا دورسته، چونكى دبيت رێك هه‌تا رۆژا قيامه‌تێ به‌رده‌وام د گوهۆڕينێدا بن، ب راستى ئه‌ڤ هه‌لويسته نه‌يێ دورسته و دگه‌ل روح و جانێ ئيسلامێ ناگونجيت.
ل دویماهیكێ
هه‌ر كی بیت ڤێ ئاخفتنێ بێژیت ( ئیسلاما پیرۆزه دڤێت ل گه‌ل سیاسه‌تێ نه‌هێنه تێكه‌لكرن) ئه‌و رامانا سیاسه‌تێ تیناگه‌هیت و رامانا ئیسلامێ ژی تیناگه‌هیت بلا خۆ سه‌له‌فخواز ژی بزانیت ڤێجا هیڤیا من ئه‌وه موسلمان یێ ژیر و ب عاقل بیت و ب ڤێ ئاخفتنا مه‌ره‌مدار نه‌هێته خاپاندن و نه هێته سه‌ردابرن و پشته‌ڤانیا ئیسلامخوازان بهێلیت ب هجه‌ته‌كا بێ رامان یا ئنیه‌ت و مه‌ره‌مێت نه دورست د پشترا، پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت: (المؤمن كيس فطن حذر) باوه‌ریدار یێ ب ژیر و دیتن تێژ و هشیاره، یێ هوسا یێ تێگه‌هشتیه و تێگه‌هشتنه‌كا راست و دورست بۆ ئیسلامێ یێ هه‌ی و نا هێته خاپاندن و كه‌س نه‌شێت سه‌ردا ببه‌ت، و دیسا عومه‌رێ كورێ خه‌تتابی خودێ ژێ رازی بیت دبێژیت: (لستُ بالخِبِّ، ولا الخِبُّ يَخدعُني) ئه‌ز نه یێ خاپینوكم و خاپینوك ژی نه‌شێت من ب خاپینیت و موسلمان یێ هوسایه دین و باوه‌ری و ره‌وشتێ وی ناهێلن خاپاندنێ بكه‌ت و تێگه‌هشتن و ژیریا وی ژی ناهێلن بێته خاپاندن.
و دویماهیك ئاخفتنا مه هه‌ر حه‌مد په‌سن بۆ خودێ بن.
