ب / هێلانا قورئانێ و پشتدانا قورئانێ دوو رەنگن، ئێك: ئەوە مرۆڤ قورئانێ بخوينيت و ژبەركەت و ژبير بكەت، چونكى وى نەهێلابا و پشتا خۆ نەدابا قورئانێ ژبير نەدكر، بەلێ هەكە خەمسارى تێدا كر و خەم ژێ نەخوار و بەردەوام مراجەعە و لێزڤرين لێ نەكر ئاسايى دێ ژبيركەت، و ئەڤە هيلان و پشتدانا قورئانێيە، خودێ مە ژ ڤێ چەندێ بپارێزيت. رەنگێ دووێ يێ زێدە مەترسيدار يێ هێلان و پشتدانا قورئانێ: كار ب قورئانێ نەهێتەكرن و بەر ئەحكام و فەرمانێت قورئانێڤە نە د راوەستيايبين و كار پێ نەكەين و پويتە نەدەينە ئەمر و نەهى و حەلال و حەرامێ قورئانێ، و يێ ب ڤى رەنگى پشتا خۆ بدەتە قورئانێ خودێ ئيزايەكێ گران يێ بۆ وى بەرهەڤكرى د دنيايێدا بەرى ئاخرەتێ و قيامەتێ خودێ مەزن ددەر حەقێ ويدا دبێژيت: ((وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ))((قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنتُ بَصِيرًا ))(( قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا وَكَذَٰلِكَ الْيَوْمَ تُنسَىٰ))((وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي مَنْ أَسْرَفَ وَلَمْ يُؤْمِن بِآيَاتِ رَبِّهِ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبْقَىٰ)) و هەر كەسێ رويێ خۆ ژ من و كتێبا من ـ قورئانێ ـ وەرگێرِيت و باوەريێ پێ نەئينيت، ب راستى د ڤێ دنيايێدا بارا وى ژيانەكا تەنگ و تاريە، و رۆژا قيامەتێ ئەم دێ وى كۆرە كۆم كەين. دێ بێژيت: خودێ وۆ بۆچى تە ئەز كۆرە ئينايمە مەيدانا حەشرێ؟ و ئەز ب خۆ د دنيايێدا يێ ب چاڤ بووم. خودێ گۆت: هۆسا نيشان و ئايەتێت مە بۆ تە هاتن، و تە خۆ لێ كۆرە دكر، و تە ددانە پشت خۆ، و ئەڤرۆ تو ژى وەسا دێ د ئاگريدا ئێيە هێلان و ژبيركرن. و هۆسا ئەم ئەوێت زێدە د ناڤ گونەهێدا چۆين، و باوەرى ب نيشان و ئايەتێت خودايێ خۆ نەئيناين، جزا دكەين، و ئيزايا ئاخرەتێ دژوارتر و بەردەوامترە. و رامانا ڤێ ئەو نينە دێ هەژار و دەستكورت كەت، دبيت يێ زەنگين بيت بەلێ ژ دلرەحەتى و خۆشيێ يێ زربارە يان ژى گۆرِێ وى دێ لێ گەهينيتە ئێك و ل سەر تەنگ و نەخۆش كەت و ئيزايێ هەر د دنيايێدا و د گۆرِێ خۆدا بخۆت هێژ رۆژا قيامەتێ نەهاتى و ئاخرەتێ دێ هێت و يێ كۆرە.
عەكريمە (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: تشتەكێ قيامەتێ ژ جەهنەمێ پێڤەتر نا بينيت و هەر جهێ بەرێ خۆ بدەتێ ژ جەهنەمێ پێڤەتر چو يێ دى نابينيت، هنگى دێ بێژيت: ٰ((قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنتُ بَصِيرًا )) يا خودێ بۆچى تە ئەز كۆرە ئينايمە مەيدانا حەشرێ؟ و ئەز ب خۆ د دنيايێدا يێ ب چاڤ بووم. خودێ مەزن دێ بێژتێ: كا تە چ سەرەدەرى دگەل قورئانا من كريە ئەڤرۆ ئەو سەرەدەرى دێ دگەل تە هێتەكرن، سزايێ تە ل دويف كارێ تەيە، نيشان و ئايەتێت مە بۆ تە هاتن، و تە خۆ لێ كۆرە دكر، و تە ددانە پشت خۆ، و ئەڤرۆ تو ژى وەسا دێ د ئاگريدا ئێيە هێلان و ژبيركرن، ئەڤە بەلێ ژبيركرنا قورئانێ پشتى هاتيە ژبەركرن ب هەمى پيڤەران كارەكێ خرابە و نيشانا هێلان و پشتدانا قورئانێيە، بەلێ ئەڤ ئايەتە ژ وى ناگريت هەروەكى تەفسيرزان ئبن كەسير (خودێ ژێ رازی بیت) ڤێ دبێژيت، بەلێ حەديس ل سەر ژبيركرنا قورئانێ يێت هاتين، ژ وان: سەعدێ كورێ عيبادەى دبێژيت: پێغەمبەرێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت ( ما من رَجُلٍ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَنَسِيهُ إِلاَّ لقي اللَّهَ يوم يلْقَاهُ وهو أَجْذمُ ) هەلبەت ئەڤ حەديسە ئيمام ئەحمەدى د موسنەدا خۆدا ئينايە، رامانا وێ: نينە مرۆڤەك قورئانێ بخوينيت پاشى ژبيركەت هەكە رۆژا قيامەتێ نەگەهيتە خودێ و ئەو يێ ئەجزەم. و رامانا ئەجزەم ب چەند رەنگەكا ل دەف زانايان هاتيە، هندەك دبێژن: مەخسەد ژێ ددان كەتى، يان دەست برِى، يان ئەندام كێم و برِى، يان دەست ڤالا و بێ خێر، يان بێ بەرەكەت، يان بێ عوزر و هێجەت بۆ ژبيركرنا قورئانێ، يان سەر شۆر و شكەستى و شەرمزار بەرامبەر خودێ، و دويماهيێ هەر رامانەكا بدەت ژ ڤان رامانێت بۆرى نەيا جوانە قورئان بێتە ژبيركرن. ديسا ئەبو داوود و ترمزى د سونەنێت خۆدا ژ ئەنەسێ كورێ مالكى(خودێ ژێ رازی بیت)، ڤەدگوهێزن، پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆت: ( عرضت علي ذنوب أمتي فلم أر ذنبا أعظم من سورة من القرآن أو آيە أوتيها رجل ثم نسيها ) گونەهێت ئوممەتا من بۆ من هاتنە بەرچاڤكرن، من چو گونەه مەزنتر نەديت ژ سۆرەتەكێ يان ئايەتەك خودێ ب رزقێ مرۆڤەكى كربيت و وى ژبيركربيت، ژبەر ڤان هەردوو حەديسان ئبن حەجەر د زەواجرێدا و نەوەوى د رەوزێدا دبێژن: ژبيركرنا قورئانێ ژ گونەهێت مەزنە، و خودێ چێتر دزانيت.
