بەرسڤێت ل دۆر كاروبارێت گشتى يێت ژنێ

1667 پسیارا ژمارە

پ : گه‌له‌ك زه‌لام مالێ ژنێ مالێ خۆ ددانن و ئه‌و ته‌صه‌روفێ تیدا دكه‌ن چا بڤێت وه‌سا و هه‌كه‌ ژنێ خۆ نه‌رازیكر دێ بێژتێ تۆ ب مالڤه‌ یا منه‌ ما ئه‌ڤه‌ یا دورسته‌ و وی ئه‌ڤ مافه‌ هه‌یه‌؟

ب : دڤێت زه‌لام بزانیت ئه‌و مالێ ژنێ هه‌ی، چ مه‌هرا وێ بیت، یان ب میراتی گه‌هشتبیتێ، یان بۆ هاتبیته‌ دیاریكرن ژ وی، یان ژ مرۆڤێت وێ، نابیت بێ ی ده‌ستویریا ژنێ ده‌ستكاری تێدا بێته‌ كرن، و حه‌رامه‌ زه‌لام پشكه‌كێ ژ وی مالی بێ دوستویریا وێ ب مه‌زیخیت، و دیسا زه‌لامی ماف نینه‌ ده‌ستی ل سه‌ر مالێ ژنێ درێژكه‌ت، كێم بیت یان گه‌له‌ك بیت ب ده‌ستوریا وێ و ب حه‌زا وێ نه‌بیت، و زه‌لام یێ گونه‌هكاره‌ بێ ی ژنێ مالێ وێ ببه‌ت، و ده‌ستكاریێ تێدا بكه‌ت، و هزركه‌ت ما ده‌م ژن یا وییه‌، مال ژی یێ وییه،‌ ئه‌ڤه‌ دیتنه‌كا شاش و له‌نگ و نه‌ دورسته‌، و وی ماف نینه‌ بێژیت ماده‌م ژنێ مال هه‌یه‌، بلا ژ مالێ خۆ ژ خۆ ب مه‌زێخیت، نه‌فه‌قه‌ وهه‌وجه‌یێت ژنێ ل سه‌ر زه‌لامینه‌، بلا ژنێ مال ژی هه‌بیت، و ئه‌و دمالێ خۆدا، یا ئازاده‌، گه‌له‌ك جارا زه‌لام هه‌ی نا هێلیت و دبیته‌ رێگر ئه‌و بۆ خۆ خێرا ب مالێ خۆ بكه‌ت، یان ب ده‌ته‌ دایبابێت خۆ، و ئه‌ڤ مافه‌ زه‌لامی نینه‌، ژنا ئازاده‌ د مالێ خۆدا، چ ده‌ستكاریێ( ته‌صه‌روفێ) تێدا بكه‌ت دێ وێ كه‌ت، و بۆ زه‌لامی هه‌یه‌ وه‌كو شیره‌ت، ئه‌و دیتن و بوچونا خۆ بۆ ژنێ بێژیت، به‌لێ ب سه‌ر دانیت ئه‌و وێ د مالێ خۆدا بكه‌ت یا وی دڤیت، ئه‌ڤه‌ نه‌ مافێ وییه، خودایێ مه‌زن دبێژیت: (وإن أردتم استبدال زوج مكان زوج وآتيتم إحداهن قنطارا فلا تأخذوا منه شيئا أتأخذونه بهتانا وإثما مبينا وكيف تأخذونه وقد أفضى بعضكم إلى بعض وأخذن منكم ميثاقا غليظا)‌ ئه‌گه‌ر ھه‌وه‌ ڤیا ژنه‌کێ شوینا ژنه‌کا دی پشتی به‌ردانێ بینن، و ئێک ژ وان ھه‌وه‌ ماله‌کێ مه‌زن ب ناڤێ مه‌ھرێ دابیتێ، چو ژ وی مالی ژێ نه‌ستینن ھوین وی مالی چاوا دێ ژ بێ به‌ختی و ب گونه‌ھه‌کا مه‌زن ژێ ستینن، ئه‌رێ چاوا ھوین دێ وی مالی ژێ ستینن و ھوین چۆینه‌ ده‌ڤ ئێکدو و ھوین ب تنێ مایینه‌ د گه‌لێک و وه‌ختێ مه‌ھرکرنێ وان په‌یمانا موکوم ژ ھه‌وه‌ ستاندییه، و مالێ ژنێ راتب بیت، میرات بیت، مه‌هر بیت، دیاری بۆ هاتبن، ماده‌م یێ ژنێیه‌ ب ئێك رێك تنێ دورسته‌ زه‌لام بخۆت، ئه‌و ژی ب دلێ خۆ و بێ گڤاشتن و گه‌ف و ته‌هدید و خورتی ب ده‌ته‌ زه‌لامێ خۆ، هنگی دورسته‌ ژ بلی ڤێ رێكێ یێت دی یێت گڤاشتن و گه‌ف و خورتی تێدا هه‌می د حه‌رامن و نه‌ دورستن، به‌رێ خۆ بدێ كا خودایێ مه‌زن دڤی بواریدا چ دبێژیت: (وَءَاتُواْ النِّسَآءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَكُمْ عَن شَىْءٍ مِّنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنِيئاً مَّرِيئاً)‌ و مارا ژنان ب خۆشی بده‌نێ، و ھه‌که‌ وان ژنان تشته‌ک ژ مارا خۆ ب خۆشی و ب دلێ خۆ، بۆ ھه‌وه‌ ھێلا و گه‌رده‌نا ھه‌وه‌ ئازا کر، ئێدی بخۆن ل ھه‌وه‌ حه‌لال بیت و نۆشی جان بیت، و پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت: (لا يحل مال امرئ مسلم إلا بطيب نفس منه) مالێ موسلمانی حه‌لال نابیت، ئه‌گه‌ر ب دلێ وی نه‌بیت و ئه‌و مالێ ب گڤاشتن و ب خورتی و ب گه‌ف و‌ ب شیر و دارێ شه‌رمێ ژ موسلمانی هاته‌ ستاندن ئه‌و نه‌ یێ دورسته‌، و ئبن حه‌جه‌ر هه‌یته‌می ئیجماعا زانایان ڤه‌دگێریت ل سه‌ر حه‌رامیا مالێ دڤی كراسیدا (ب شیر و دارێ شه‌رمێ) دهێته‌ وه‌رگرتن؛ چونكی شیرێ شه‌رمێ وه‌كی شیرێ به‌رده‌سته‌ كا چاوا بن سه‌هم و ترسا شیری نابیت مالێ موسلمانی لێ بێته‌ وه‌رگرتن و حه‌لال نابیت، هوسا یێ ب شیرێ شه‌رمێ ژی دهێته‌ وه‌رگرتن هوسایه‌ حه‌لال نابیت، ئه‌گه‌ر یێ به‌رامبه‌ر ب زانیت ژ شه‌رماندا و نه‌ ب دلێ خۆ دایێ.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved