بەرسڤێت ل دۆر كاروبارێت گشتى يێت ژنێ

1673 پسیارا ژمارە

پ : ئه‌رێ ما مالێ زه‌لامی مالێ ژنێ نینه‌ ما ژن نه‌شێت ئه‌و ده‌ستكاریێ تێدا بكه‌ت و خێرا پێ بكه‌ت و هاریكاریا مالا خۆ پێ بكه‌ت؟

ب : دڤێت ژن بزانیت ئه‌و مالێ به‌رده‌ستێ وێ، یێ زه‌لامێ وێیه‌، و دڤێت بپارێزیت، و نابیت بێ ده‌ستویریا زه‌لامی ده‌ستكاریێ تێدا بكه‌ت، ئه‌ڤه‌ هه‌كه‌ مال یێ زه‌لامی بیت، به‌لێ هه‌كه‌ یێ ژنێ بیت، ئه‌و یا ئازاده‌ چ ل مالێ خۆ بكه‌ت و چاوا ب مه‌زێخینیت و دڤێت زه‌لام ب زانێت چاوا بۆ ژنێ نینه‌ ئه‌و نه‌هێلیت كا ئه‌و چ ل مالێ خۆ بكه‌ت هه‌كه‌ ب ئه‌ركێت خۆ یێت هه‌ڤژینیێ رابیت هوسا بۆ وی ژی نینه‌ ئه‌و رێكی ل ژنا خۆ بگریت ده‌ستكاریێ دمالێ خۆدا بكه‌ت، و چاوا ب مه‌زێخیت، خودایێ مه‌زن دبێژیت: (فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَفِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ) ژنێت باش و كێرهاتی ئه‌ون یێت گوهدار بۆ خودایێ خۆ و زه‌لامێت خۆ، گوھدارێت خودێ و زەلامێت خۆنه‌ و ب ئه‌رکێ خۆ ڕادبن د ڕاستا خودێدا (حَفِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ) قتاده‌ و عه‌طاء خودێ ژ هه‌ردوویان رازی بیت دبێژین مه‌به‌ست ژێ ئه‌ڤه‌یه‌: (حافظات لما غاب عنه أزواجهن من ماله) ئانكو مالێ زه‌لامێ خۆ پشت ویرا دپارێزن، و دیسا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت: (خير النساء من تسر إذا نظر وتطيع إذا أمر ولا تخالفه في نفسها وماله) ژنا باش ئه‌وه‌ دل پێ خۆشبیت هه‌كه‌ به‌رێ خۆ دایێ و گوهدار بیت هه‌كه‌ فه‌رمان لێ هاته‌كرن و بێ ئه‌مریا وی د خۆ مالێ ویدا نه‌كه‌ت و دڤه‌گێره‌كا دیدا دبێژیت: (خير النساء إن نظرت اليها سرتك وإن أمرتها أطاعتك وإن غبت عنها حفظتك في مالك ونفسها) هه‌كه‌ تو نه‌ یێ ئاماده‌بی مالێ ته‌ و خۆ دپارێزیت. تێبنی: ئێك: نابیت ژن بێ ده‌ستویریا زه‌لامێ چ خێرا ژ مالێ زه‌لامی بده‌ت، چونكی پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دڤه‌گێرا ئه‌بوداودا دبێژیت: (لا تُنْفِقُ الْمَرْأَةُ شَيْئًا مِنْ بَيْتِهَا إِلا بِإِذْنِ زَوْجِهَا . فَقِيلَ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ، وَلا الطَّعَامَ ؟ قَالَ : ذَاكَ أَفْضَلُ أَمْوَالِنَا) نه‌دورسته‌ ژن چ ژمالێ زه‌لامێ خۆ ب مه‌زێخیت ب ده‌ستویریا زه‌لامێ وێ نه‌بیت گۆتن خارنێ ژی یا پێغه‌مبه‌رێ خودێ گۆت: ئه‌و ب قه‌درین مالێ مه‌یه‌. دوو: هه‌كه‌ ژنێ ده‌ستپێكێ ده‌ستویریا ڤه‌كری و به‌رده‌وام ژ زه‌لامێ خۆ وه‌رگرتبیت، وه‌كی زه‌لام بێژیتێ تو یا ده‌ستویردایێ هه‌ر خێره‌كا ته‌ دڤێت ب مالێ من بكه‌ی بكه‌، هنگی هه‌وجه‌نینه‌ هه‌ر خێرا بكه‌ت ده‌ستویریه‌كا نوی بخوازیت. سێ: هه‌كه‌ ژ عورف و عه‌ده‌تان نه‌بوریت وه‌كی خازخازوكه‌ك ده‌رگه‌هی بقوتیت یان جیرانه‌ك تشته‌كێ ب خوازیت و ل دویف عاده‌تان ئه‌ڤه‌ نا هینه‌ ڤه‌گێران، هنگی دورسته‌ بێ ده‌ستوریا زه‌لامێ خۆ ئه‌و تشته‌كێ ژمالێ زه‌لامێ خۆ بده‌ت، پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دڤه‌گێرا بوخاری و موسلمیدا دبێژیت: (مَا أَنْفَقَتْ الْمَرْأَةُ مِنْ بَيْتِ زَوْجِهَا , غَيْرَ مُفْسِدَةٍ , كَانَ لَهَا أَجْرُهَا , وَلَهُ مِثْلُهُ بِمَا كَسَبَ , وَلَهَا بِمَا أَنْفَقَتْ , وَلِلْخَازِنِ مِثْلُ ذَلِكَ , مِنْ غَيْرِ أَنْ يُنْتَقَصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْءٌ ) هه‌ر ماله‌كێ ژن ژمالێ زه‌لامێ خۆ بكه‌ته‌ خێر و زیانێ لێ نه‌كه‌ت خێر بو وێیه‌ و هندی وێ خێرێ بۆ زه‌لامێ وێیه ‌ژی، و دحه‌دیسه‌كا دیدا ژ ڤه‌گێرا موسلمی دا ئه‌سما هاته‌ ده‌ف پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن گۆت: (يا نَبِيَّ اللَّهِ ليس لي شَيْءٌ إلا ما أَدْخَلَ عَلَيَّ الزُّبَيْرُ فَهَلْ عَلَيَّ جُنَاحٌ أَنْ أَرْضَخَ مِمَّا يُدْخِلُ عَلَيَّ فقال ارْضَخِي ما اسْتَطَعْتِ ولا تُوعِي فَيُوعِيَ الله عَلَيْكِ) یا پێغه‌مبه‌رێ خودێ من چ مال نینه‌ ئه‌و نه‌بیت ئه‌وێ زوبێر بۆ مه‌ دئینیت، ئه‌رێ ما گونه‌هه‌ بۆ من هه‌یه‌ ئه‌ز بمه‌زێخم؟ گۆتێ: بمه‌زێخه‌ و یا ژ خۆ زێدە دەف خۆ نه‌پارێزە د ئامانیدا ھه‌که‌ خودێ دێ ژ ته‌ ڤه‌گریت و ژ ته‌ پارێزیت، و د ڤه‌گێره‌كا دیدا یا بوخاری و مسلمیدا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت: (أَنفِقِي أَو أَنْفَحِي أَو أَنْضِحِي، وَلا تُحْصي فَيُحْصِيَ اللَّه عَلَيكِ، وَلا تُوعِي فيوعِيَ اللَّهُ عَلَيْكِ) بمه‌زێخه‌ و نه‌ڤه‌گره‌ (و نه‌ھه‌ژمێره‌ ھه‌ژمارا چرویکێ گرتی) ھه‌که‌ خودێ دێ ژ ته‌ ڤه‌گریت، و یا ژ خۆ زێده‌ ده‌ف خۆ نه‌پارێزه‌ د ئامانیدا ھه‌که‌ خودێ دێ ژ ته‌ ڤه‌گریت و ژ ته‌ پارێزیت.. چار: هنده‌ ژن بشت زه‌لامێ خۆرا پارێ وی و بێ ئاگه‌هداریا وی رادكه‌ن، و پاشی هه‌ردیسا بێی ئاگه‌هداركنا وی ده‌ستكاریێ تێدا دكه‌ن، و دبێت ئێك ژوان بۆ خۆ بده‌ته‌ ب زێر و ل گه‌ل خویشكا خۆ یان دایكا خۆ پێك بهێت، بێژتێ: ئه‌ز دێ بێژم وێ وه‌ك دیاری بۆ من یا كری، ئه‌ڤ كاره‌ دووجاركی خه‌له‌ته،‌ ئێك ده‌ستكارییه‌ دمالێ زه‌لامیدا بێ ده‌ستویری و زانینا وی، و دوو دره‌وه‌ ژی ده‌می دكه‌نه‌ مه‌دحه‌ بۆ ئێكێ چ نه‌كری ژ ڤان هه‌ردوورویان ئه‌ڤ كاره‌ نه‌یێ دورسته‌. پێنج: دئێك ره‌وش و كراسدا دورسته‌ ژن مالێ زه‌لامێ خۆ بێ ده‌ستویریا وی راكه‌ت، و به‌رخۆرا ب مه‌زێخیت، ئه‌و ژی هه‌كه‌ یێ زه‌نگین و هه‌یی بیت، گه‌ل هندێ ژی به‌خیلی و چریكیێ بكه‌ت، هندێ نه‌ده‌ته‌ ژنێ تێرا وێ و عه‌یالێ وێ بكه‌ت، هنگی بۆ وێ هه‌یه‌ ئه‌و پشت زه‌لامێ خۆرا دویف عورف و عه‌ده‌تان هندێ راكه‌ت تێرا وێ و زاروكێت وێ بكه‌ت نه‌ زێده‌تر، عائیشا دایكا مه‌ موسلمانان خودێ ژێ رازی بیت دڤه‌گێرا بوخاری و موسلمیدا دبێژیت: ھیندا ژنا ئه‌بی سوفیانی گۆته‌ پێغه‌مبه‌ری سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن: (إنَّ أبا سُفيانَ رجُلٌ شَحِيحُ ولَيْس يُعْطِيني ما يَكْفِيني وولَدِي إلاَّ ما أخَذْتُ مِنه، وهَو لا يعْلَمُ ؟ قال: خُذِي ما يكْفِيكِ ووَلَدَكِ بالمعْرُوفِ) ب راستی ئه‌بو سوفیان زه‌لامه‌کێ قه‌لسه‌ و ھندێ ناده‌ته‌ من تێرا من و عه‌یالێ من بکه‌ت ئه‌و نه‌بیت یا ئه‌ز ژێ وه‌ردگرم و ئه‌و نوزانیت؟ گۆت: ھندێ راکه‌ تێرا ته‌ و عه‌یالێ ته‌ بکه‌ت دویف عه‌ده‌تی.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved