ب / ل دەف گەلەك زانايان ئەڤ كارە ل سەر ژنێ نەواجبە نەخاسمە هەكە ئەو ژ وان بيت يێت خزمەتا وێ د مالا وێدا دهاتەكرن، و ئەو ب خزمەتا خۆ نەرادبوو، هەكە ب خزمەتێ رابوو باشە و هەكە پێ نەرابوو زەلامێ وێ ئەو ماف نينە ل سەر دانيت پێ راببيت، و ئەڤە بۆچۆنا جمهورآ زانايانە ژ حەنەفى و مالكى و شافعى و حەنبەليان، بەلێ ل دەف وان يا هەژيتر ئەوە ئەو ب خزمەتێ رابيت، چونكى ئەڤە عەدتێ ل كارە و ژيان رێناكەڤيت هەكە كار ب عەدەتێ بەلاڤ و ل كار نەهێتەكرن، و زانا ئبن تەيميە و هندە زانايێت دى وەكى سەورى و ئەبو بەكر ئبن شەيبە و ئەبو ئيسحاقێ جوزجانى دبێژن خزمەتكرن ل سەر واجبە و ب راستى دلێ من ژى دگەل ڤێ بۆچۆنێيە چونكى بەلگە و دەليل پتر پشتەڤانيا ڤێ بۆچۆنێ دكەن، ژ وان بەلگەيان:
ئێك: د ڤەگێرا بوخارى و موسلميدا هاتيە: (أَنَّ فَاطمَة أَتَتْ النبي (صل الله عليه وسلم) تَسْأَلُهُ خَادِمًا وَشَكَتْ الْعَمَلَ فقال ما أَلْفَيْتِيهِ عِنْدَنَا قال ألا أَدُلُّكِ على ما هو خَيْرٌ لَكِ من خَادِمٍ تُسَبِّحِينَ ثلَاثا وَثلَاثينَ وَتَحْمَدِينَ ثلَاثا وَثلَاثينَ وَتُكَبِّرينَ أَرْبَعًا وَثلَاثينَ حين تَأْخُذينَ مَضجَعَكِ) فاتيمە كچا پێغەمبەرى هاتە دەف پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) داخوازا خزمەتكارەكى ژێ كر و گازندە ژ شۆلى كر، پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆت: تە هەوجەييا خۆ ل دەف مە نەديت، ئانكو: مە چو خزمەتكارێت زێدە نينن بدەينە تە، باشە ئەز بەرێ تە نەدەمە تشتێ بۆ تە ژ خزمەتكارى چێتر دەمێ تو دچيە سەر جهێت خۆ، سيه و سێ جاران خودێ مەزن بدانە (بێژە: الله اكبر) و سيه و سێ جاران خودێ ژ كێم و كاسيان پاك و پاقژ بكە (بێژە: سبحان الله) و سيه و سێ جاران شوكرا خودێ بكە (بێژە: الحمد لله).
جهێ بەلگەيێ پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) نەگۆتە كچا خۆ ما تو بۆچى شۆل دكەى ل سەر تە نينە تو ب شۆلێ مالێ رابى و خزمەتێ بكەى و ل سەر زەلامێ تە دكەڤيت و دڤێت ئەو ب شۆلێ مالێ رابيت و خزمەتكارى بۆ تە بگريت، بەلكى دلە دليدا و بەرێ وێ دا زكرێ خودێ دا بێهنا خۆ پێ ل سەر گرانيا شۆلى فرەه بكەت.
دوو: د ڤەگێرا بوخاريدا هاتيە ئەسما كچا ئەبو بەكرى (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: زوبەيرى ئەز مارەكرم و وى چو مال و كۆلە نەبوون حێشترەك و هەسپەك نەبيت من ئالف بۆ هەسپێ وى دئينا و ئاڤ ب حێشترێ دئينا و شۆلێ وى دكر و هەڤير دكر و نان دپات و شۆل دكر و بەركێت قەسپا ژ ئاقارى دئينان هەتا ئەبو بەكرى خزمەتكارەك بۆ من هنارتى بەلا هەسپى ژ من ڤەكرى هەروەكى ئەز ئازاكريم.
رويێ بەلگە وەرگرتنێ: ئەڤ نەخۆشيە دبر و پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) دزانى و بابێ وێ ئەبو بەكرى، (خودێ ژێ رازی بیت) و نەدگۆتێ تو بۆچى خۆ دوەستينى ئەڤە ل سەر تە ناكەڤيت و ل سەر زەلامێ تە زوبەيرى (خودێ ژێ رازی بیت) واجبە ڤان كاران هەميان بكەت.
سێ: ديسا د بوخاريێدا هاتيە جابرێ كورێ عەبدوللاى (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: بابێ من مر و حەفت كچ يان نەه كچ بۆ من هێلان و من بيژنەك مارەكر، ئينا پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆتە من: تە ژن ئينايە يا جابر؟ من گۆت: بەلێ يا پێغەمبەرێ خودێ، گۆت: كچە يان بيژنە؟ من گۆتێ: بيژنە يا پێغەمبەرێ خودێ، ئينا گۆتە من بۆچى كچ نەدبوو تە ترانە دگەل كربان و وێ ترانە دگەل تە كربان، و تە كەنيێ وێ ئينابا و وێ كەنيێ تە ئينابا؟ جابر دبێژيت، من گۆت: بابێ من يێ مرى و كچ يێت بۆ من هێلاين و من نەدڤيا ئەز ئێكا د ژيێ واندا بينم، من ئێك ئينا ب كاروبارێت وان رابيت، ئينا گۆت: بارك الله لك، ئانكو تە پيرۆز بيت.
رويێ بەلگەوەرگرتنێ: پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) نەگۆتێ ما كەنگى دورستە ئەو خزمەتا تە و خويشكێت تە بكەت، بەلكى گۆتێ (بارك الله لك) و جابرى مەخسەدا خۆ بۆ پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) دياركر ژى دڤێت ژنا وى ب خزمەتا مالێ راببيت و پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) پەسندكر و پاشڤە نەبر و نەگۆتێ ئەڤە نەيا دورستە.
بەلگەيێ چارێ: عورف و عادەت ل سەر هندێنە ژن ب خزمەتا خۆ و مالا خۆ و عەيالێ خۆ رادبيت، و خودێ چێتر دزانيت.
