ب / مرۆڤێ موسلمان نەئێخسيرێ كارژەنينێيە، بير و باوەرێت خۆ يێت هەين و سنج و ئەخلاقێ خۆ يآ هەى، و ل سەر وى بنياتى سەرەدەرى و هەڤكاريێ دگەل خەلكى دكەت، و هەكە خەلكى كاركر وى بكێشنە مەيدانا خرابيێ و خرابيێ پێ بدەنەكرن و گۆتن، ئەو مەيدانا خۆ يا باشيێ ناهێليت، و ئەزمانحالێ وى ب دەنگى بلند و ئاشكرا دبێژيت: ئەز موسلمانم تو نەشێى من بكێشيە مەيدانا خۆ.. مەيدانا خرابيێ، و تو نەشێى من بێخيە داڤێت خۆ، و ئەزمانێ من يێ تەرە ب زكرێ خودێ، ئەز وەكى تە خەبەر و ئاخفتنێت كەشەفرێت نائينمە سەر ئەزمانێ خۆ، ئەز دزانم خەبەر وەكى پێغەمبەرێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆتى: (سِباب المُسْلِمِ فُسوقٌ) خەبەرگۆتنا موسلمانى ژ رێ دەركەفتنە. و ئەز دزانم خودان ئيمان نەيێ خەبەربێژە، ديسا چونكى پێغەمبەرێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: (لَيْس المؤمِنُ بِالطعَّانِ، ولا اللَّعَّانِ ولا الفَاحِشِ، ولا البذيِّ) خودان باوەرێ دورست نەيێ تان هاڤێژە و نەيێ ئاخفتن و كار و كريار كەشەفرێتە و نەيێ ئەزمان پيسە. و پەرستن مرۆڤى ژ زڤرادنا ب لەز يا خرابيێ ددەتە پاش، لەوا پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: هەكە رۆژا رۆژيا ئێك ژ هەوە بيت، بلا ئاخفتنێت كرێت نەبێژيت و دەنگێ خۆ بلند نەكەت، و هەكە ئێكى خەبەر گۆتنێ يان شەرێ وى كر.. بلا بێژتێ: ئەز يێ ب رۆژيمە. دگەل ڤێ ژى هەكە ئێكى خەبەر گۆتنە مرۆڤى، تە مافێ هەى بەرەڤانيێ ژ خۆ بكەى و زولمآ قەبويل نەكەى، و تەعداييا وى بزڤرينى. خودێ مەزن دبێژيت: ((فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ)) ئانكو: هەچيێ زێدەگاڤى ل سەر هەوە كر، هوين ژى كا چاوا وان دەستدرێژى كر، دەستدرێژيێ ل سەر بكەن. ديسا خودآ مەزن دبێژيت: ((وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُمْ بِهِ وَلَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِين)) ئانكو: ئەگەر هەوە تۆلڤەكرن ڤيا ڤێجا هندى (تەمەتى) ئەوا ب سەرێ هەوە هاتى تۆلێ بستينن، و ئەگەر هوين سەبرێ بكێشن و يێ بەرانبەرى خۆ ئازاكەن و تۆلێ ژێڤەنەكەن، پشتى هوين سەردەستێ وى دبن، نێ ئەڤە بۆ بێنفرەهان باشتر و چێترە. و ديسا دبێژيت: ((وَجَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ))(( وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِكَ مَا عَلَيْهِمْ مِنْ سَبِيلٍ))(( إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَيَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ))(( وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ)) ئانكو: جزايێ خرابيێ خرابيەكا وەكى وێيە، و هەركەسێ ل وى ببۆريت ئەوێ خرابى دگەل كرى و ناڤبەرا خۆ و وى خۆش بكەت، خودێ دێ خەلاتێ وى دەتێ، ب راستى خودێ حەژ ستەمكاران ناكەت. و يێ تۆلا خۆ ڤەكەت بێ زێدەيى پشتى ستەم لێ هاتيەكرن، ڤێجا ئەڤان چو رێكێت لێگرتن و لۆمەيان ناچنێ. ئەو دێ بەرلۆمە و لۆمەدار بن ئەوێت زۆرداريێ ل خەلكى دكەن، و ژ نەهەقى خۆ د ئەرديدا مەزن دكەن، و خرابى و دەست درێژيێ تێدا ل سەر جان و مالێ خەلكى دكەن، ئەڤان ئيزايەكا ب ژان و دژوار بۆ وانە رۆژا قيامەتێ. و يێ سەبرێ ل سەر زولمێ] بكێشيت، و ل زۆردارێ خۆ ببۆريت، ئەڤە سەبركێشان و لێبۆرين ژ وان كارانە يێت كو دڤێت مرۆڤ ل سەر يێ هشيار و رژد بيت. ديسا خودآ مەزن دبێژيت: ((ذَلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنْصُرَنَّهُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ)) هەركەسێ ستەم لێ هاتبيتەكرن، و ئەو تەمەتى ستەما لێ هاتيەكرن، تۆلا خۆ ڤەكەت، پاشى جارەكا دى ستەم لێ بێتەكرن، خودێ دێ ب راستى هاريكاريا وى كەت، و ب راستى خودێ لێبۆر و لێنەگرە گونەهـ ژێبەرە. ڤێجا مرۆڤ زێدەگاڤيێ قەبويل نەكەت دورستە و من مافێ هەى لێ بزڤرينم، بەلێ تەمەت وآ زێدەگاڤيا ل من هاتيەكرن و زێدەتر نە، هەكە من زێدەتر لێ كر هنگى ئەز گونەهكارم، بۆ نموونە: هەكە گۆتە من نەخۆش مرۆڤ، من مافێ هەي بێژمێ تو نەخۆش مرۆڤى و ئەز نەيێ گونەهكارم، بەلێ هەكە من گۆتێ تو ب بابێ خۆڤە يێ نەخۆش مرۆڤى و وى بەحسێ بابێ من نەكريە، هنگى ئەز يێ گونەهكارم، چونكى من ل سەر خەبەرێ وى زێدەكر. زانايێ تەفسيرزان يێ تابعي سەدى (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: يێ خەبەرەك گۆتە تە، تو ژى وەكى وى خەبەرى بێژێ، و زێدە نەكە. پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: هەردوو خەبەربێژ گونەها خەبەرا وان يا ل سەر يێ ئێكێ خەبەر گۆتين، هندى يێ ستەملێكرى زێدە نەكەت. بەلێ نەهەر خەبەرێ وى گۆت من ماف هەيە عەينى وى بزڤرينم، وەكى هەكە خەبەرێ وى قەزف تێدا بيت، بێژيت: دەيكا تە يا هۆسايە يان كورێ ......؟ هنگى بەرامبەر خەلەتيا وى نابيت ئەز ژى دەيكا وى حاشا گونەهبار بكەم، چونكى پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: (لا ضرر ولا ضرار) نابيت خەلەتى و زيان هەبيت و خەلەتى و زيان ب خەلەتى و زيانێ ناهێنە چارەسەركرن. دڤێت مرۆڤ رێكەكا دى بدەتە بەر يا نەقەبويلكرنا تەعدايێ، و خودێ چێتر دزانيت.