ب: یێ ئاخفتنا خراب و خه‌له‌ت و دلگران و برینداركه‌ر ڤه‌گوهێزیت كاره‌كێ زێده زێده خراب دكه‌ت و ب ڤێ ڤه‌گوهازتنێ خۆ دویری به‌حه‌شتێ د ئێخیت و پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دراستا وێدا دبێژیت (لا یدخل الجنه نمام) ئاخفتن ڤه‌گوهێز نا چیته به‌حه‌شتێ، و دیسا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن ل به‌ر دوو گورانرا بوری و گوت ئه‌ڤه یێ دهێنه ئیزادان ل سه‌ر تشته‌كێ وان مه‌زن نه‌دگرن و مه‌زن نه ددانا ئێك ژ وان ئاخفتن دڤه‌گوهازتن وئاخفتن ڤه‌گوهێزی دكر و بزانه برایێ خوشتڤی خویشكا هێژا ئاخفتن ڤه‌گوهێزی ژ گونه‌هێت مه‌زنه و ژ كه‌بائرنه، به‌لكی دوو گونه‌هێت مه‌زن دهه‌لدگریت، جاره‌كێ ئاخفتن ڤه‌گوهێزیه و ئه‌ڤه ژ كه‌بائرنه و جاره‌كا دی نه‌كامی و غه‌یبه‌ته و ئه‌ڤه ژی ژ كه‌بائیرانه، ڤێجا چ ئه‌و ئاخفتن وه‌بیت یان وه نه‌بیت، و یێ نزانیت كا نه‌كامی و غه‌یبه‌ت چیه بلا بهێت ل گه‌ل من گوهداریا پێغه‌مبه‌رێ خوشتڤی بكه‌ت سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن دبێژیت: (أَتَدْرُونَ ما الْغِيبَةُ؟ قالوا: الله وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قال: ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ، قِيلَ أَفَرَأَيْتَ إن كان في أَخِي ما أَقُولُ؟ قال: إن كان فيه ما تَقُولُ فَقَدْ اغْتَبْتَهُ وَإِنْ لم يَكُنْ فيه فَقَدْ بَهَتَّهُ) هوين دزانن نه‌كامى چييه؟ گۆتن: خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وى دزانن، گۆت: تو به‌حسێ برايێ خۆ ب تشتێ پێ نه‌خۆش بكه‌ى. ئێكێ گۆت: بێژه من هه‌كه ئه‌و تشتێ ئه‌ز دبێژم ده‌ف برايێ من هه‌بيت؟ گۆت: هه‌كه ئه‌وا تو دبێژى ل ده‌ف هه‌بيت ئه‌و ته نه‌كامييا وى كر، و هه‌كه ئه‌وا تو دبێژى ل ده‌ف وى نه‌بيت ئه‌و ته بێ به‌ختى لێ كر.
و خودایێ مه‌زن ئه‌م یێ ژنه‌كامیێ تراسندین و ژێ داینه پاش و فه‌رمانا مه یێ كری ئه‌م نه‌كامیا ئێك و دو نه‌كه‌ین دبێژیت: (وَلاَ يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضاً أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ) و نه‌كامیا ئێك و دو نه‌كه‌ن، ئه‌رێ ما ئێك ژ هه‌وه هه‌یه بڤێت گوشتێ برایێ خۆ یێ مری بخۆت؟ و هه‌وه نه‌ڤێت ڤێجا كا چاوا هه‌وه ئه‌ڤه نه‌ڤێت، دڤێت وه‌سا هه‌وه نه‌كامیا وی ژی پشت ویڕا نه‌ڤێت هه‌روه‌كی ئایه‌تی دڤێت وێنه‌كێ كرێت ژ نه‌كامیێ ب ده‌ته مه و دبێژیت هزربكه ده‌مێ تو پشت ویڕا نه‌كامیا وی دكه‌ی هه‌روه‌كی ته گوشتی وی خار و ئه‌و یێ مری
به‌لكی دا زێده خۆ ژ غه‌یبه‌تێ و نه‌كامیێ و ئاخفتن ڤه‌گوهێزیێ ب ده‌ینه پاش پێغه‌مبه‌ر بومه ره‌وشا وان ڤه‌دگوهێزیت ده‌مێ چویه عه‌سمانا دبێژیت: (لمَّا عُرِجَ بي مررْتُ بِقَوْمٍ لهُمْ أظْفَارٌ مِن نُحاسٍ يَخمِشُونَ بهَا وجُوهَهُمُ وَصُدُورَهُم، فَقُلْتُ: منْ هؤلاءِ يَا جِبْرِيل ؟ قَال: هؤلاءِ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ لُحُوم النَّاسِ، ويَقَعُون في أعْراضِهمْ) ده‌مێ ئه‌ز بريمه ئه‌سمانان، ئه‌ز ل به‌ر هنده كه‌سانرا بۆريم نينۆكێت وان ژ سفرى بوون سه‌ر و چاڤ و سينگێت خۆ پێ ددانه به‌ر په‌نجا، من گۆت: ئه‌ڤه كينه يا جبريل؟ گۆت: ئه‌ڤه ئه‌ون يێت گۆشتێ خه‌لكى دخۆن (ئانكو نه‌كاميا وان دكه‌ن) و به‌حسێ نامويسا وان دكه‌ن.
به‌لێ هه‌كه ئه‌و یێ خه‌له‌ت بیت ل كلوڤانكا سه‌رێ خۆ هه‌تا بنێ پێ خۆ ئه‌و ژی یێ خه‌له‌ته یێ گوهێ خۆ بده‌ته نه‌كامیێ و ئاخفتن ڤه‌گوهێزیێ، بلا بزانیت ئه‌وێ ئاخفتن بۆ ڤه‌گوهازتی حه‌ز ژێ نا كه‌ت و دلسوزی بۆ نینه، و دڤێت ئه‌م وان پاشڤه ببه‌ین.
یێ ئاخفتنا بۆ مه ڤه دگوهێزیت وی خه‌له‌تی كر ڤه‌گوهازت دڤێت ئه‌ز خه‌له‌تێ نه‌كه‌م ژێ وه‌رگرم و گوهێ خۆ ب ده‌مێ، و باش بزانه هه‌روه‌كی حه‌سه‌نێ به‌صری خودێ ژێ رازی بیت گۆتی: یێ ئاخفتن بۆ ته ڤه‌گوهازت دێ ژ ته ژی ڤه‌گوهێزیت، ڤێجا هشیاربه و گوهێ خۆ نه‌دێ و بزانه ئاخفتن ڤه‌گوهێز ل ده‌ف هه‌می زانایان دره‌وینه ژ به‌رهندێ دڤێت تۆ شه‌ش هه‌لویستان ژێ ب هه‌لگری:
ئێك: دڤێت تو ژێ باوه‌نه‌كه‌ی چونكی ب ئیجماعا زانایان ئه‌و دره‌وینه و خودێ دده‌رحه‌قێ ویدا دبێژیت : (يا ايها الذين امنوا إن جاءكم فاسق بنبأ فتبينوا ) گه‌لی خودان ئیمانان هه‌كه ئێكێ ڤاڕێ (ژ رێ ده‌ركه‌فتی) ئاخفتنه‌ك بۆ هه‌وه ئینا باوه‌ر ژێ نه‌كه‌ن هه‌تا دوستی بۆ هه‌وه دیاره‌نه‌بیت. سوله‌یمانێ كورێ عه‌بدولمه‌لكی خه‌لیفێ موسلمانان د به‌رهه‌ڤه‌ڤیا زانایێ ناڤداردا زوهرێ گازنده ژ ئاخفتن ڤه‌گوهێزه‌كێ كر، ئینا گۆت: یێ ئاخفتن بۆ من ڤه‌گوهازتی یێ راستگویه، ئینا زوهری زانای گۆت: ئاخفتن ڤه‌گوهێز یێ راست نینه و یێ راستگو نابیت.
دو: دڤێت وی پاشڤه ببه‌ی چو جار ئاخفتنا نه ڤه‌گوهێزیت و ئه‌ڤه بۆ دین و دنیایێ یا خرابه.
سێ: نه‌ڤیانا وی راكه‌ی؛ چونكی ئه‌و یێ گونه‌هه‌كێ به‌رامبه‌ر ته دكه‌ت و كاره‌كێ خراب و نه‌شرین و خودێ پێ نه‌خۆش ئه‌نجام دده‌ت، ما یا دورسته كه‌یفا ته پێ بهێت.
چوار: هزرا خه‌له‌ت و نه‌دورست ژ وی نه راكه یێ ئاخفتن ژێ هاتیه ڤه‌گوهازتن چونكی تۆ ل دویف نه چوی و بزانی ئه‌و ئاخفتن وه‌یه یان نه هه‌تا هه‌لویسته‌كێ نه دورست ژێ راكه‌ی.
پێنج: ئه‌ڤ ئاخفتنه ته پالنه‌ده‌ت تۆ جاسوسیێ ل سه‌ر وی بكه‌ی یێ ئاخفتن ل سه‌ر ته ژێ هاتیه ڤه‌گوهازتن، ئه‌ڤه ره‌وشته‌كێ نه‌یێ جوانه و خودایێ مه‌زن نه‌هیا مه موسلمانان یێ ژ ڤێ چه‌ندێ كری دبێژیت: (ولا تجسسوا).
شه‌ش: هشیاربی تۆ ژی نه‌بییه ئاخفتن ڤه‌گوهێز ڤێجا ئه‌و ئاخفتنا ته ژ ڤه‌گوهێزی گولێ بووی بۆ هنده‌كێت دی ڤه‌گوهێزی هوسا دێ بییه تو تشتێت زێده خراب نكامكه‌ر و ئاخفتن ڤه‌گوهێز و هه‌ردوو ژی ژ كه‌بائیرانه.
به‌رێ خۆ ب ده پێشێت كارڕاست كا چ هه‌لویست ژ ئاخفتن ڤه‌گوهێزی رادوه‌ستیان:
ـ زه‌لامه‌ك هاته ده‌ف خالدێ كورێ وه‌لیدی خودێ ژێ رازی بیت گۆتێ: فلانی خه‌به‌رێت گۆتینه ته، گۆت: ئه‌و به‌رپه‌رێ كاروكریارێت وینه وی دڤێت ب چو پر بكه‌ت بلا پر بكه‌ت.
ـ ئێكی ئاخفتنه‌ك بۆ عومه‌رێ كورێ عه‌بدولعه‌زیزی خودێ ژێ رازی بیت ڤه‌گوهازت ئینا گۆتێ: هه‌كه ته بڤێت ئه‌م گوهێ خۆ ب ده‌ینه ئاخفتنا ته، دێ به‌رێ خۆ ده‌ینێ هه‌كه تۆ دره‌وین ده‌ركه‌فتی تو خه‌لكێ ڤێ ئایه‌تیی (إن جاءكم فاسق بنبأ) و هه‌كه تویێ راستبی و ئاخفتنا ته دره‌و نه‌بیت تو ژ خه‌لكێ ڤێ ئایه‌تێی: (مشاء بنمیم) ئاخفتنگێریێ دكه‌ت، و هه‌كه ته بڤێت دێ ل ته بورین، گوت: ل من ببوره ئه‌ی ئه‌میر ئه‌ز چو جاران نا زڤرمه ڤه ڤی كاری.
ـ زه‌لامه‌ك هاته ده‌ف خودێنیاس وه‌هه‌بێ كورێ مه‌نبه‌هی، گۆتێ: فلانی خه‌به‌رێت گۆتینه ته، ئینا گۆت: ئه‌رێ شه‌یتانی چو قاسد نه دیتن تو نه‌بی.
ـ زه‌لامه‌ك هاته ده‌ف خودێ ناسه‌كێ گۆتێ: فلانی خه‌به‌ریت گۆتینه ته، ئینا گۆت: وێ تویره‌ك هاڤێته من و ژ من نه گرت، بوچی ته ئه‌و تیر هه‌لگرت ئینا د دلێ مندا.
ـ زه‌لامه‌ك هاته ده‌ف ئیمامێ شافعی خودێ ژێ رازی بیت گۆت: فلان خراب به‌حسێ ته دكه‌ت، به‌رسڤا وی دا گۆتێ هه‌كه وه‌بیت تۆ نه‌مامی ئاخفتن ڤه‌گوهێزی، و هه‌كه وه نه‌بیت تو دره‌وینی ئینا شرم ژ خۆ كر و چو.
ڤێجا بێژنه دوست و هه‌ڤال و كه‌س و كاریێت خۆ و خه‌لكێ دیوانێت خۆ هوین ب خودێ هه‌كه هه‌وه ئه‌ز دڤێم و هوین حه‌ز ژمن دكه‌ن و هه‌وه خێر بۆ من دڤێتن خۆ هه‌كه ئێكی خه‌به‌ر ژی گوتنه من، و خراب د راستا مندا ئاخفت، و نه‌كامیا من كر، و تان ل من دان، بۆ من نه ڤه‌گوهێزن هوین ب خودێ كه‌ن، بهێلن ئه‌ز ل گه‌ل هه‌میان یێ دل سپه‌هی و پاقژ و رون و زه‌لال بم، و ل گه‌ل هه‌میان راستگویی ب گرنژم و بكه‌مه كه‌نی و من دراستا كه‌سێدا دل ره‌ق نه‌كه‌ن و ئه‌ڤه‌یه رێكا پێغه‌مبه‌ری سلاڤێت خودێ ل سه‌ربن هوسا دگۆته هه‌ڤالێت خۆ: (لا يُبَلِّغْني أحدٌ من أصْحابي عنْ أحَدٍ شَيْئاً، فَإنِّي أُحِبُّ أنْ أَخْرُجَ إِليْكُمْ وأنا سليمُ الصَّدْرِ) كه‌س ژ هه‌وه چو تشتان ل سه‌ر چو هه‌ڤالێت من نه گهینیته من، ب راستی من دڤێت ئه‌ز دل پاقژ بێمه ده‌ف هه‌وه.
