بەرسڤێت شەرعى ل دۆر پرسێت جودا جودا

1165 پسیارا ژمارە

پ / چ بۆ دياريێ د ئيسلامێدا هاتيە؟.

ب / ديارى رێكەكە، دل پێ دكەڤنە بەرێك، و نەڤيان پێ رادبيت، و نێزيكبوون پێ چێدبيت، و رێزگرتن و ئحتيرام و حورمەت و حەژێكرن و هەڤالينى و پەيوەنديێت خۆش و باش د ناڤبەرا مرۆڤاندا پێ پەيدا دبيت، و كارلێكرنەكا باش پاش خۆ دهێليت، و رەنگڤەدانا وێ بەردەوام يا باشە، و ئيسلام بەرێ مە ددەتە ڤێ هەميێ، لەوا ديارى د ئيسلامێدا كارەكێ مەشروعە و موستەحەبە و باش دانايە، و ژ سنجێت ئيسلامێيە و سونەتە ديارى بێتە وەرگرتن ـ هەكە منەت تێدا نەبيت ـ. هەرگاڤا هەست پەيدا بوو منەتا تێدا نەهێتە وەرگرتن دورستترە، و هەر ژبەر ڤێ ژى پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) د ڤەگێرا ئەبو يەعلا و بەيهەقيدا ژ ئەبو هورەيرە (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: (تهادوا تحابوا) دياريا بدەنە هەڤدوو دێ ڤيانێ د ناڤبەرا هەوەدا پەيداكەت. و د ڤەگێرا ئبن عەساكريدا ژ عائيشايێ دەيكا مە موسلمانان (خودێ ژێ رازی بیت) دبێژيت: (تهادوا تزدادوا حباً) دياريان بدەنە هەڤ، دێ ڤيان د ناڤبەرا هەوەدا زێدەبيت. و پێغەمبەرى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ديارى يا دايي و ديارى يا وەرگرتى و ژ موسلمانان و نەموسلمانان ژى و بەرآ مەيێ دايە وەرگرتنا دياريآ، هەكە چو رێگرێت شەرعى نەبن، وەكى قازى بيت يان بزانيت ئەو ديارى يا گرێدايە ب بەرامبەرەكێ نەيآ شەرعيڤە، يان دا كارەكێ نەيآ راست و دورست بكەت؛ هنگى نابيت ئەو وێ دياريآ وەرگريت، د ڤەگێرا بوخارى و موسلميدا ژ ئەبى حومەيد عەبدولرەحمانێ كورێ سەعدێ ساعدى (خودێ ژێ رازی بیت) هاتيە، دبێژيت: (اسْتعْملَ النَّبِيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم رَجُلاً مِن الأَزْدِ يُقَالُ لَهُ: ابْـنُ اللُّتْبِێە عَلَى الصَّدقَة، فَلَمَّا قَدِمَ قـال: هَذا لَكُمْ، وَهَذا أُهدِى إِلَي فَقَامَ رسولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم على الْمِنبر، فَحمِدَ اللَّه وأَپنَى عَلَيْهِ، پمَّ قال: « أَمَّا بعْدُ فَإِنِّي أَسْتعْمِلُ الرَّجُلَ مِنْكُمْ على الْعمَلِ مِمَّا ولاَّنِي اللَّه، فَيأْتِي فَيقُولُ: هَذا لَكُمْ، وَهَذا هَدِية أُهْدِيت إِلَێ، أَفَلا جلس في بيتِ أَبيهِ أَوْ أُمِّهِ حتَّى تأْتِيهُ إِنْ كَانَ صادقاً، واللَّه لا يأْخُذ أَحدٌ مِنْكُمْ شَيْئاً بِغَيْر حقِّهِ إلاَّ لَقِێ اللَّه تَعالَى، يحْمِلُهُ يوْمَ الْقِيامَة، فَلا أَعْرفَنَّ أَحداً مِنْكُمْ لَقِێ اللَّه يحْمِلُ بعِيراً لَهُ رغَاءٌ، أَوْ بَقرة لَهَا خُوارٌ، أَوْ شاة تيْعَرُ ثمَّ رفَعَ يديْهِ حتَّى رُۆێ بَياض إبْطيْهِ فقال: « اللَّهُمَّ هَلْ بَلَّغْتُ » ثلاثاً) پێغەمبەرێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) زەلامەك ژ عێلا ئەزد بۆ زەكاتێ ب كارئينا، دگۆتنێ ئبن لوتەيبە ، دەمێ هاتى، گۆت: ئەڤە يێ هەوەيە، و ئەڤە بۆ من يێ هاتيە دياريكرن، ئينا پێغەمبەرێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) رابوو چۆ سەر مينبەرێ حەمدا خودێ كر، و پەسن و مەدحێت وى كرن، پاشى گۆت: ئەڤە و پشتى ڤێ، ئەز زەلامى ژ هەوە ب كار دئينم ل سەر وى تشێ خودێ دايە من، دهێت و دبێژيت: ئەڤە يێ هەوەيە، و ئەڤە دياريە بۆ من يێ هاتيە دياريكرن، كا بلا ل مالا بابێ خۆ يان يا دەيكا خۆ روينيتە خوارێ هەتا ديارى بۆ بهێن هەكە يێ راست بيت، ئەز ب خودێ كەم، كەس نينە ژ هەوە تشتەكى ژ نەحەقى هەلگريت، هەكە نەگەهيتە خودێ، رۆژا قيامەتێ يێ هەلگرتى، ب راستى ئەز دێ ئێك ژ هەوە نياسم حێشترەك يا هەلگرتى عۆر عۆرا وێيە، يان چێلەكا هەلگرتى بۆر بۆرا وێيە، يان گيسكەك يێ هەلگرتى و كار كارا وێيە. پاشى دەستێت خۆ بلندكرن هەتا سپياتيا بنكەفشێت وى هاتيە ديتن، و سێ جاران گۆت: يا خودێ ئەرێ من گەهاند. ژ ڤێ حەديسا بۆرى ديار دبيت بۆ هەميا نينە دياريا وەرگرن، هەرگاڤا بەرتيل ب كاغەزا دياريآ هاتە پێچان و ناڤێ دياريآ هاتە سەر، و ئەو ب خۆ د بناتآ خۆدا بەرتيل بيت نابيت بێتە وەرگرتن، چونكى ناڤ راستيا تشتى ناگوهۆريت، هەكە وەكى دى ديارى كارەك و سنجەكێ جوان و داخوازكريە خۆ هەكە ديارى يا بچويك ژى بيت. پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) د ڤەگێرا ترمزيدا دبێژيت: (تَهَادَوْا فإن الْهَدِية تُذهِبُ وَحَرَ الصَّدْر ولا تَحْقِرَنَّ جَارَە لِجَارَتِهَا وَلَوْ شِقَّ فِرْسِنِ شَاە) دياريا بدەنە هەڤ، ب راستى ديارى كەربا دلان دبەت، و بلا جيران دياريا جيرانا خۆ كێم نەدانيت هەكە خۆ سما گيسكى بيت. ديسا د بوخاريێدا ژ ئەبو هورەيرە هاتيە پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: (وَلَوْ أُهْدِێ إلي ذرَاعٌ أو كُرَاعٌ لَقَبِلْتُ) هەكە زەندكەك يان پێپكەك ديارى بۆ من بهێت دێ قەبويلكەم، و خودێ چێتر دزانيت.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved