به‌رسڤێت شه‌رعى ل دۆر تۆبه‌ و ده‌يبابان

1322 پسیارا ژمارە

پ / خويشكه‌ك دبێژيت: ده‌مێ ئه‌م ره‌ڤين چۆينه‌ چه‌لێ مه‌ گه‌له‌ك نه‌خۆشى ديتن پشتى به‌رفره‌هى بۆ مه‌ چێ بووى من گۆت رۆژى و نڤێژێت من بۆ (بۆش)ى بن و نوكه‌ ئه‌ز گه‌له‌كا په‌شێمانم و من يا تۆبه‌كرى، ئه‌رێ ئه‌ڤ گۆتنه‌ دێ زيانێ ل عيباده‌تێ من كه‌ت؟.

ب / ده‌ستپێكێ ئه‌م هزار جار شوكرا خودێ دكه‌ين تو ژ ئاخفتنا خۆ يا مه‌ترسيدار په‌شێمان بووى ئه‌ڤا ژ ڤى ره‌نگى يا پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ژێ خه‌به‌رداى، پێغه‌مبه‌ر (سلاڤێت خودێ لێ بن) هه‌روه‌كى بوخارى (خودێ ژێ رازى بيت) ڤه‌دگێريت، دبێژيت: (وَإنَّ الْعبْدَ لَيتَكلَّمُ بالْكَلِمَه‌ مِنْ سَخَط اللَّهِ تَعالى لا يُلْقي لهَا بالاً يهِوي بهَا في جَهَنَّم) و ب راستى به‌نده‌ يێ هه‌ى ئاخفتنه‌كێ د نه‌رازيبوونا خودايێ مه‌زندا دئاخڤيت، هزرا خۆ تێدا ناكه‌ت خودێ دێ پێ ئێخيته‌ د جه‌هنه‌مێدا. و د حه‌ديسه‌كا ديدا هه‌روه‌كى ئيمام مالك و ترمزى ڤه‌دگێرن، دبێژيت: (وَإنَّ الرَّجُلَ لَيتَكَلَّمُ بالكَلِمه‌ مِنْ سَخَط اللَّه مَا كَانَ يظنُّ أن تَبْلُغَ ما بلَغَتْ يكْتُبُ اللَّه لَهُ بهَا سَخَطهُ إلى يوْمِ يلْقَاهُ) و ب راستى به‌نده‌ يێ هه‌ى ئاخفتنه‌كێ د نه‌رازيبوونا خودايێ مه‌زندا دئاخڤيت، هزر نه‌دكر دێ گه‌هيته‌ جهێ گه‌هشتيێ، خودێ نه‌رازيبوونا خۆ دێ بۆ پێ نڤێسيت هه‌تا رۆژا دگه‌هيتێ. ڤێجا فه‌ره‌ ئه‌م گه‌له‌ك هزرا خۆ بكه‌ين و ژ خودێ بترسين و ئاخفتنا خۆ هه‌لسه‌نگينين به‌رى بێژين و بزانين ئاخفتنا مه‌ چه‌ندا دورسته‌ و چه‌ند نه‌يا دورسته‌ و پاشى ئاخفتنا خۆ بێژين، و دڤێت مه‌ هه‌لويست و راستى و هه‌ڤكاريه‌كا دورست هه‌بيت به‌رامبه‌ر به‌لا و رويدان و نه‌خۆشيه‌كا دهێته‌ سه‌رێ مه‌ چ ده‌ربه‌ده‌رى بيت چ نه‌ساخى و نه‌خۆشى بيت چ هه‌ژارى و به‌رته‌نگى بيت چ مرن بيت چ هه‌ر تشتێ هه‌بيت، و دڤێت ئه‌م بزانين تشتێ دلێ مه‌ پێ خۆش و نه‌خۆش يێ خودێ دده‌ته‌ مه‌ بۆ جه‌رباندنێيه‌، يێ دلخۆشكه‌ر كا دێ سوپاسى و شوكرا خودێ تێدا كه‌ين يان نه‌، يێ مه‌ پێ نه‌خۆش كا دێ بێهنا خۆ فره‌كه‌ين و سه‌برى كێشين يان نه‌. د ڤێ رامانێدا خودێ مه‌زن دبێژيت: ((كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ)) ب راستى هه‌ر نه‌فسه‌كا هه‌بيت دێ مريت، و ئه‌م هه‌وه‌ ب قه‌نجى و خرابيان دجه‌ربينين، و هه‌ر هوين دێ ب بال مه‌ڤه‌ زڤرن. ڤێجا دڤێت ئه‌ڤ راستيه‌ ل ده‌ف مه‌ يا ئاشكرا و ئاماده‌ بيت دا سه‌ره‌ده‌ريا دورست دگه‌ل قه‌ده‌را خودێ بكه‌ين، هه‌ر قه‌ده‌را هه‌بيت. خودێ مه‌زن دبێژيت: ((وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ))(( الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ))(( أُولَٰئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ)) گه‌لى خودان باوه‌ران ب راستى ئه‌م دێ هه‌وه‌ ب هنده‌ك ترسێ و برسێ، و كێمكرنا مال و مالداريێ و جان و به‌ر و به‌رهه‌مان، جه‌رِبينين و تو هه‌ى موحه‌ممه‌د مزگينيێ بده‌ بێنفره‌ه و سه‌بركێشان. ئه‌وێت هه‌ر گاڤه‌كا به‌لايه‌ك و ئاتافه‌ك ب سه‌رێ وان هات، دبێژن: ب راستى ئه‌م هه‌ر يێت خودێينه‌ و به‌نده‌يێت وينه‌، و هه‌ر دێ ب بال ويڤه‌ زڤرين. سلاڤ و لێنه‌گرتن و گونه‌هـ ژێبرن و دلۆڤانيا خودێ بۆ ئه‌ڤانه‌، و هه‌ر ئه‌ڤه‌نه‌ راسته‌رێ و دورسته‌رێ. ئها دڤێت هۆسا ئه‌م پێشوازيا به‌لايێ بكه‌ن بێژين: ((قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ))، و دڤێت ئه‌م بزانين ته‌نگاڤى و نه‌خۆشى چه‌ندا مه‌زن بيت يا سفكه‌ به‌رامبه‌ر ئاتافا دينى، له‌وا پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) د دوعايێت خۆدا دگۆت: (وَلا تَجْعلْ مُصيبتَنا في دينَنا، وَلا تَجْعلِ الدُّنْيا أكبَرَ همِّنا ولا مبلغ عِلْمٍنَا) و به‌لا و نه‌خۆشيا مه‌ نه‌كه‌ د دينێ مه‌دا، و دنيايێ نه‌كه‌ مه‌زنترين خه‌ما مه‌ و نه‌كه‌ دويماهيا زانينا مه‌، چونكى نه‌خۆشيا دينى گه‌له‌ك و گه‌له‌ك ژ دنيايێ مه‌زنتره‌ و نه‌خۆشيا دينى ژ چۆنا ملك و مال و عه‌يال و چه‌م و ئاقارا مه‌زنتره‌، چونكى ئه‌ڤ تشته‌ هه‌مى دێ چن و ته‌ هێلن و هه‌كه‌ ته‌ نه‌هێلن بێ گۆمان تو دێ وان هێلى و رۆژه‌كا ل پێشيا ته‌، رۆژه‌كا گرانه‌ رۆژا قيامه‌تێيه‌، وێ رۆژێ چو وه‌ج و مفايآ مرۆڤى ناده‌ت ژ مال و كه‌س و كاران ئه‌و نه‌بيت يێ ب دله‌كێ ساخله‌م بێته‌ ده‌ف خودێ: ((يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ))(( إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ)) رۆژا كور و كچ و چو تشتێ دى فايده‌ى نه‌گه‌هينيته‌ مرۆڤى، ژبلى كو مرۆڤ ب دله‌كێ ساخله‌م و دورست و ب باوه‌ر بچيته‌ ده‌ف خودێ، و خودێ چێتر دزانيت. پ / هه‌كه‌ ده‌يبابێت مرۆڤى ل سه‌ر زادى كوخ كوخێ بكه‌ن دلێ مرۆڤى نه‌چيته‌ خوارنێ، دورسته‌ مرۆڤ چاڤێت خۆ تێكببه‌ت يان ئاخفتنه‌كێ بێژيته‌ وان ما خۆنه‌ گونه‌هه‌؟. ب / دڤێت مرۆڤ گه‌له‌كێ ب تۆر و ئه‌ده‌ب بيت دگه‌ل ده‌يبابان، و نابيت مرۆڤ دلێ وان بهێليت، و دڤێت ئه‌م بزانين هێلانا دلێ ده‌يبابان ژ گونه‌هێت زێده‌ مه‌زنه‌ و دويف گونه‌ها ژ هه‌ميان مه‌زنتر كو هه‌ڤپشك چێكرنه‌ دهێت و به‌رى دزى و سه‌لف خوارن و زنا و كوشتن و خوارنا مالا ئێتيمى و ره‌ڤين ژ مه‌يدانا جيهادآ دهێت. پێغه‌مبه‌رێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) دبێژيت: ((ئه‌ز مه‌زنترين گونه‌هێت مه‌زن بۆ هه‌وه‌ نه‌بێژم))؟ سێ جاران، سه‌حابان گۆت: به‌لێ يا پێغه‌مبه‌رێ خودێ، گۆت: ((هه‌ڤپشك چێكرنه‌ دگه‌ل خودێ و هێلانا دلێ ده‌يبابانه‌، و يێ پالداى بوو و روينشته‌ خوارێ، و گۆت: ((و بزانن گۆتنا دره‌و و بێبه‌خت و شاده‌زۆريه‌))، و هه‌ر گۆت و گۆته‌ڤه‌ هه‌تا (ژبه‌ر وى و ژ دلپێڤه‌بوون هندى هند زێده‌ گۆته‌ڤه‌) سه‌حابان گۆت: خۆزى هش ببا. و د حه‌ديسه‌كا ديدا گونه‌هێت مه‌زن بۆ مه‌ ئاشكرا دكه‌ت، دبێژيت: ((گونه‌هێت مه‌زن: هه‌ڤپشك چێكرنه‌ دگه‌ل خودێ و هێلانا دلێ ده‌يبابانه‌، و كوشتنا مرۆڤيه‌ و سويندا ژ دره‌وه‌)). و خودێ مه‌زن د قورئانا پيرۆزدا يا حه‌رامكرى ده‌يباب بێنه‌ پاشڤه‌برن و ده‌قێ وان بێته‌ شكاندن چ ب گۆتنان چ ب كرياران، دبێژيت: ((وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا ))(( وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا )) و خودايێ ته‌ فه‌رمانا دايى هوين په‌رستنا وى ب تنێ بكه‌ن، و دگه‌ل ده‌يبابان د قه‌نج بن، و ئه‌گه‌ر ئێك ژ وان يان هه‌ردوو ل ده‌ف ته‌ پير بوون، تو د خزمه‌تكرنا واندا نه‌بێژه‌ وان ((ئۆف)) ژى كو تو وه‌ستيان و بێزاريا خۆ ژ وان ديار بكه‌ى، و ل وان نه‌خورِه‌ و وان پاشڤه‌ نه‌به‌ و شوينا ((ئۆف ئۆفێ)) ئاخفتنه‌كا نه‌رم و جوان دگه‌ل وان بكه‌. و خۆ زێده‌ بۆ وان بشكێنه‌ و زێده‌ دلۆڤانيێ د راستا واندا بكه‌ زێده‌ خۆ بۆ وان نه‌رم بكه‌ و خۆ بشكێنه‌، و وان بينه‌ ده‌ف خۆ و خودان بكه‌، هه‌روه‌كى وان ب بچويكاتى تو ب به‌ر خۆڤه‌ ئينايى و خودانكرى و بێژه‌: خودێ وۆ.. دلۆڤانيێ ب وان ببه‌ هه‌روه‌كى وان ب بچويكاتى دلۆڤانى ب من برى، و ئه‌ز مه‌زن كريم. باشى دگه‌ل من هزرا خۆ د ئاخفتنا خودێدا بكه‌((فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا )) تو دزانى كا ئه‌ڤه‌ چ ئه‌مره‌ نابيت ب چو ره‌نگان تو بێزاريا خۆ ژ وان دياركه‌ى هه‌كه‌ ژبه‌ر نه‌ساخيا خۆ و ژ دانعومريا خۆ كوخ كوخه‌ك كر بلا شه‌يتان ته‌ سه‌ردا نه‌به‌ت تو هه‌لويسته‌ك و راوه‌ستيانه‌كا خه‌له‌ت ژ وان هه‌لگرى، بينه‌ بيرا خۆ وان ل سه‌ر زادى و خوارنێ و ب تنى و ل ده‌ف مێڤانان و ل مال و ده‌رڤه‌ى مالێ چه‌ند جاران ده‌ڤ و لێڤێت ته‌ و دفنا ته‌ و كلميشێ ته‌ ب ده‌ستێت خۆ پاڤژكريه‌، بينه‌ بيرا خۆ كا هه‌تا تو مه‌زن بووى چه‌ند جاران ته‌ ئه‌و ته‌وزاندينه‌ و پيسكرينه‌ و ته‌ چه‌ند دلێ خۆ راكريه‌ ب وانڤه‌، به‌لێ دگه‌ل هندێ ژى، وان خۆ گۆرى ته‌ دكر، و دوعا دكرن خودێ ژيێ ته‌ درێژكه‌ت، و هه‌كه‌ ژ نه‌ساخي هه‌ر پێنج ده‌قيقا جاره‌كێ يان دووجاران زكێ ته‌ چۆبا و ته‌ ئه‌و پيسكربان دلێ وان پتر د ما ب ته‌ڤه‌ و دلێ وان دئێشا ژبه‌ر نه‌ساخيا ته‌، ئه‌ڤه‌ هه‌مى ژبيرا ته‌ چۆن، ته‌ دڤێت چاڤێت خۆ ل ده‌يكا خۆ يان بابێ خۆ بكه‌يه‌ گرێ يان ب ئاخفتنه‌كێ وان پاشڤه‌ ببه‌ى، و خۆ ژێ عێجزكه‌ى، و خودێ دبێژيته‌ ته‌ ((وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا))(( وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا)) ئانكو ئاخفتنه‌كا نه‌رم و جوان دگه‌ل وان بكه‌. و خۆ زێده‌ بۆ وان بشكێنه‌ و زێده‌ دلۆڤانيێ د راستا واندا بكه‌ زێده‌ خۆ بۆ وان نه‌رم بكه‌ و خۆ بشكێنه‌، و وان بينه‌ ده‌ف خۆ و خودان بكه‌، هه‌روه‌كى وان ب بچويكاتى تو ب به‌ر خۆڤه‌ ئينايى و خودانكرى ژبيرا مه‌ چۆيه‌ خودێ مه‌زن چه‌ند جاران گوهداريا وان ب گوهداريا خۆڤه‌ گرێدايه‌ دبێژيت: ((وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا )) و هوين خودێ بپه‌رێسن و چو هۆگر و هه‌ڤبه‌ران بۆ چێ نه‌كه‌ن، و دگه‌ل ده‌يبابان د چاك بن. ديسا ئه‌مر دكه‌ت: ((وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا )) و خودايێ ته‌ فه‌رمانا دايى هوين په‌رستنا وى ب تنێ بكه‌ن، و دگه‌ل ده‌يبابان د قه‌نج بن. ديسا ئه‌مر دكه‌ت ((وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ)) و مه‌ ئه‌مرێ مرۆڤان كر دگه‌ل ده‌يبابێت خۆ د باش بن نه‌خاسمه‌ دگه‌ل ده‌يكێ، نه‌خۆشى و بێ تاقه‌تى ل دويف نه‌خۆشى و بێ تاقه‌تيێ پێ برن ده‌مێ د زكيدا، و دوو سالان ل سه‌رێك شير دايێ ژ نوى ژ شيرڤه‌كر، و مه‌ گۆتێ: شوكرا من بكه‌ من تو دايى، و شوكرا ده‌يبابێت خۆ بكه‌ تو خودانكرى. و د ئايه‌ته‌كا ديدا ئه‌مر دكه‌ت هه‌كه‌ خۆ موشرك بن و بخوازن ته‌ ژى د به‌ر شركێرِا ببه‌ن هه‌ر ديسا ئه‌ڤه‌ مافى ناده‌ته‌ ته‌ تو دگه‌ل وان يێ خراب بى، پا چاوا هه‌كه‌ كوخ كوخه‌ك كر دورسته‌ تو خۆ ژێ عێجزكه‌ى؟! دبێژيت: ((وَإِن جَاهَدَاكَ عَلَىٰ أَن تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ)) و ئه‌گه‌ر ده‌يبابێت ته‌ مانه‌ ب ته‌ڤه‌، ته‌ د به‌ر هندێرا بكه‌ن تو تشته‌كى بۆ من بكه‌يه‌ هه‌ڤپشك تو چو ژێ نه‌زانى، گوهێ خۆ نه‌ده‌ وان، و د دنيايێدا ب قه‌نجى و باشى دگه‌ل وان ببۆرينه‌ خۆ ژ وان دوير نه‌ئێخه‌، و يێ باش به‌ دگه‌ل وان، به‌س گوهداريا وان د شركێدا نه‌كه‌. باشه‌ هه‌كه‌ نه‌دورست بيت ئه‌م دگه‌ل ده‌يبابێن خۆ د خراب بين و ئه‌و د موشرك و ل سه‌ر موشركيا خۆرا ژى بميننه‌ ب ته‌ڤه‌ و ب هه‌مى شيانا خۆڤه‌ ته‌ ژى به‌ر شركێرا ببه‌ن.. پا چاوا دورسته‌ ئه‌م دگه‌ل وان د خراب بين يان چاڤێت خۆ ل وان بكه‌ينه‌ گرێ ژبه‌ر كوخ كوخه‌كێ، و خودێ چێتر دزانيت.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved