ب : ب راستی هه‌كه ژن هه‌می دنیایێ بگه‌ریت، و هه‌می یاسا و به‌رنامه و سیسته‌م و رێباز و دینان ب رێنیت، ئه‌و وه‌كی ئیسلام نا بینیت ب هه‌ڤسه‌نگی ل گه‌ل مافێت زه‌لامی مافێت ژنێ پارازت بن و به‌رچاڤ وه‌رگردبن، و هه‌كه هنده زه‌لام دورستی مافێ ژنێ نه ده‌نێ، ئیسلام نه یا گونه‌هكاره، و ئه‌و زه‌لام یێ گونه‌هكاره، و دبیت ئه‌گه‌رێ مافخوارنا ژنێ، ژن و دایببێت وێ بن، ده‌مێ دایه شوی و هه‌لبژارتنه‌كا دورست نه كری، مخابن گه‌له‌ك ژن گازندا ل زه‌لامێت خۆ دكه‌ن، مافێت وان ناده‌نێ، ل دویف هه‌ره، ئه‌گه‌رێ ئێكێ ئه‌وه: یان دایبابێت وێنه، ده‌مێ هه‌لبژارتنه‌كا خه‌له‌ت كری، ده‌مێ وان پسیارا كوری دكر كا یێ چاوانه، پسیارا هه‌می تشتان دكر، چ كار دكه‌ت؟ چ هه‌یه؟ چ باورنامه هه‌یه؟ خانی هه‌یه یان نه؟ به‌لێ پسیار دینی و دینداریێ و رهوشت وره‌شتداریێ نه‌كریه، و هه‌كه خال بۆ هه‌ر تشته‌كێ ( مال، خانی، سه‌یاره، باوه‌رنامه ....هتد) خال دانابن، بۆ دیندار و ره‌شتداریێ نه هاتیه دانان، وه‌كی په‌روه‌ردێ ده‌مێ پله‌ییت ده‌رسا دینی ل گه‌ل تێكرایی (موعه‌ده‌لی) نه هه‌ژمێریت، ڤێجا پشتی دهێته ڤه‌گوهازتن، و دبینیت مافێت وێ نا هێنه دان، هنگی گازندا دكه‌ت، هنگی گازنده مفا ناكه‌ن؛ چونكی ڤیابا به‌ری هه‌می تشتان ته پسیارا دین و ره‌وشتان كربا؛ له‌وا پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سهربن دبێژیت: (إذا جاءكم من ترضون دينه وخلقه فأنكحوه إلا تفعلوه تكن فتنة في الأرض وفساد عريض) گه‌لی دایبابان و سه‌رکارێت کچان.. ھه‌که ئه‌و ھات کچێت ھه‌وه بخوازیت، یێ ھوین ژ دین و ئه‌خلاقێ وی رازی، بده‌نێ، و ھه‌که وه‌نه‌که‌ن دێ به‌لا و خرابیه‌کا مه‌زن د عه‌ردیدا چێبیت، ھه‌ژیه بێژین پێغه‌مبه‌ری سلاڤێت خودێ ل سهربن سێ جاران ئه‌ڤ ئاخفتنه دوباره‌کر؛ دا دایباب و سه‌رکاران چو ھێجه‌ت نه‌مینن، دیندار و ئه‌خلاقداران ڤه‌گێڕن، پشتی ڤێ ئێك ژ مافێت ژنێ ئه‌وه رێك ل وێ و دایبابێت وێ نه هێته‌گرتن ب سه‌ر هه‌ڤدوڤه بچن، و سه‌را ئێكدو بكه‌ن، هنده زانا ل ده‌ف شافعیان و حه‌نبه‌لیان مافی دده‌نه زه‌لامی نه‌هێلیت ژنا وی سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت، یان دایبابێت وێ بێی ده‌ستوریا زه‌لامی سه‌را وێ بده‌ن، و ئه‌ڤه پشتا خۆ ب حه‌دیسه‌كا له‌وازڤه دبه‌ستن، ئه‌نه‌سێ كورێ مالكی خودێ ژێ رازی بیت دبیژیت: (ان رجلا خرج وأمر امرأته أن لا تخرج من بيتها وكان أبوها في أسفل الدار وكانت في أعلاها فمرض أبوها فأرسلت إلى النبي سلاڤێت خودێ ل سهربن فذكرت له ذلك فقال أطيعي زوجك فمات أبوها فأرسلت إلى النبي سلاڤێت خودێ ل سهربن فقال أطيعي زوجك فأرسل إليها النبي سلاڤێت خودێ ل سهربن إن الله غفر لأبيها بطاعتها لزوجها) ئه‌ڤ حه‌دیسه به‌لگه‌یه د بابه‌تێ خۆدا به‌لێ هه‌كه یا دورستبا و رێكا هاتنا وێ یا دورستبا خودانێ (مجمع الزوائد) دبێژیت طه‌به‌رانی د ئه‌وصه‌تێدا ئینایه، به‌لێ یا له‌وازه چونكی عصمه‌تێ كورێ موته‌وه‌كلی د رێكا هاتنا وێدا هاتیه، و یێ لوازه، و ئه‌لبانی خودێ ژێ رازی بیت دبێژیت طه‌به‌رانی د ئه‌وصه‌ط و صه‌غیرێدا ئینایه، و و یوسفێ كوری عه‌طییه د رێكا هاتنا وێدا یه، و ب دره‌وان یێ نیاسه، و دیسا ئه‌ڤ حه‌دیسه دووجاركی جودایه ل گه‌ل قورئانێ، جاره‌كێ ئه‌ڤ كاره ئو نه هێلیت سه‌را بابێ خۆ بده‌ت به‌رهنگاری گوتنا خودییه (وعاشروهن بالمعروف) كه‌نگی ئه‌ڤه مه‌عروف و باشیه نه هێلیت سه‌را بابێ نه‌ساخ بده‌ت، و پاشی نه‌هێلیت مرنا بابێ به‌رهه‌ڤ ببیت، و دیسا هه‌ڤركه ل گه‌ل گۆتنا خودێ كۆ چه‌ند جاران هاتیه: (ووصینا الانسان بوالدیه احسانا) چه‌ند جاران ئه‌ڤ شیره‌ته و فه‌رمانه د قورئانیدا هاتیه، ڤێجا كه‌نگی دورسته زه‌لام نه‌هێلیت سه‌را وێ ژ لا یێ دایبیت وێڤه بێته دان، یان ئه‌و سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت، خۆ هه‌كه دایبابێت وێ یێت گاور و نه موسلمان ژی بن، نا بیت رێك ژ سه‌ره‌دانێت وان بۆ ئێكدو بێته گرتن، و ئه‌ڤه بوچونا مالكیان و حه‌نه‌فیانه و ئه‌ز ڤێ بوچونێ ب هێزتر و دورستتر ددانم، و كا هه‌رچه‌ندێ ژنێ ماف هه‌یه سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت هه‌كه ئه‌و نه‌شیان سه‌را وێ بده‌ن؟ مالكی دبێژن هه‌ر حه‌فتیه‌كێ جاره‌كێ دڤێت رێك بۆ بێته دان سه‌ره‌دانا دایبابێت خۆ بده‌ت، و ئبن همام ژ حه‌نه‌فیان دبێژیت: دڤێت هه‌یام هه‌یام بێ بێته گرێدان ب حه‌فتێیڤه ده‌ستویریا وێ بده‌ت سه‌ره‌دانا دایبابێت خۆ بده‌ت؛ چونكی خوتبه بۆ خوتبێ یا دویره، و هه‌كه دایبابێت وێ یێت نه‌ساخ بن، و هه‌وجه‌ی وێ بن، و زه‌لامی ده‌ستویری نه‌دایێ بۆ وێ هه‌یه ئه‌و نه‌گوهداریا وی بكه‌ت بچیت سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت، دایبابێت وی د موسلمان بن یان دینه‌كێ دی بن، كه‌نگی بۆ زه‌لامی دورسته نه هێلیت سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت؟ هه‌كه دایبابێت وی دگونه‌هكار و خراب و بێ رهوشت بن و ل سه‌ر ڤێرا دڤێن كچا خۆ ژی وه‌كی خۆ لێ بكه‌ن، و به‌رێ وێ بده‌نه خرابیێ، هنگی دورسته زه‌لام نه‌هێلیت سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت، به‌لێ هه‌كه بۆ خۆ یێت خراببن به‌لێ خرابی بۆ كچا خۆ نه‌ڤێت، و به‌ر خرابیێرا ناكه‌ن، و به‌رێ وێ نا ده‌نه خرابیێ، هنگی بۆ زه‌لامی نینه نه‌هێلیت سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت، ب هجه‌تا یێت خرابن، هندێ بۆ خۆ یێت خراببن و خرابیا وان نه گه‌هێته كچا وان، پسیار ژ ئیمام مالكی هاته‌كرن ئه‌رێ دورسته زه‌لام نه‌هێلیت ژنا وی سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت هه‌كه یێت گونه‌هكار بن؟ گۆت نابیت بێ دویڤچون ژ زه‌لامی بێته باوه‌ركرن، كی دبێت وه‌سانه وه‌كی زه‌لام دبێژیت؟ خۆ هه‌تا وه‌سا ژی بیت، نابیت ئێكجاری رێك ژ ژنێ بێته‌گرتن سه‌را دایبابێت خۆ بده‌ت؛ چونكی پێغه‌مبه‌ر سلاڤێت خودێ ل سهربن دبیژیت: (لا يَدْخُلُ الجَنَّةَ قَاطِعٌ) مرۆڤانی بڕ، ناچیته به‌حه‌شتێ ڤێجا چاوا چیدبیت ژ دیتنا دایبابان بێته مه‌نعكرن.
هنده زه‌لام ڤێ حه‌دیسێ بۆ خۆ دكه‌نه به‌لگه، نه هێلن كه‌س بێته مالا وی دایبابێت ژنێ بن، یان برا و خویشكێت وێ بن، ب ده‌ستویریا وی نه‌بیت (لا يَحلُّ لامْرَأَةٍ أَنْ تَصُومَ وَزَوْجُهَا شَاهِدٌ إِلا بِإِذْنِهِ، وَلا تَأْذَنْ في بَيْتِهِ إِلاَّ بِإِذنِهِ) نه‌دورسته بۆ چو ژنان رۆژیا سونه‌ت بگریت و زه‌لامێ وێ یێ به‌رھه‌ڤ و حازر بیت ب ده‌ستویرا وی نه‌بیت، و نه‌دورسته ده‌ستویریا که‌سێ بۆ مالا وی بده‌ت، ب ده‌ستویریا وی نه‌بیت، ل ده‌ف وی ئه‌ڤه به‌لگه‌یه نابیت كه‌س بێته مالا زه‌لامی ئه‌و نه‌بیت یێ زه‌لام ده‌ستویریا وی بده‌ت، به‌لێ هه‌كه مه‌حره‌مێت ژنێ نه‌بن دایباب و خویشك و برا و مام وخال و خارزا و برازا بن ل ده‌ف مالكیان بۆ زه‌لامی نینه نه‌هێلیت مه‌حره‌مێت ژنێ سه‌را وێ بده‌ن؛ چونكی ئه‌ڤه هڤركه بۆ گۆتنا خودێ (وعاشروهن بالمعرف) و هه‌ڤركه بۆ فه‌رمانێت چه‌ندجاركی یێت قورئان و حه‌دیسێدا ل سه‌ر (صلة رحم) هاتین ئه‌ڤه هه‌كه پشت راست بیت ئه‌و به‌رێ ژنێ نا ده‌نه گونه‌هێ و خرابیێ و نه گوهداریا زه‌لامی.
