پسيارێت دۆر خوتبێ

153 پسیارا ژمارە

پ / ئه‌رێ دورسته‌ نڤێژا ئێڤارى دگه‌ل خوتبێ بێته‌ جه‌معكرن، هه‌كه‌ مرۆڤ ل سه‌ر سه‌فه‌رێ بيت، هنده‌ك دبێژن: ئه‌ڤه‌ نابيت.. خوتبه‌ نه‌ نڤێژا نيڤرۆيه‌ هه‌تا يا ئێڤارى بينيه‌ سه‌ر؟.

ب / خۆزى هه‌مى كه‌سان فه‌توا نه‌دابان و خۆ نه‌كربانه‌ مفتى ژبه‌ر گوهداريا وان بۆ ڤى كه‌نالى و كه‌نالێ هه‌، ئه‌ڤه‌ مرۆڤى ناكه‌ته‌ زانا، چونكى گه‌له‌ك كه‌نال ـ مخابن ـ وان كه‌سان مێڤان دكه‌ن بۆ به‌رنامێ پسيار و به‌رسڤ، و فه‌توايان د ئێك ديتن تنێ دبينن، و يێت دى هه‌ميان چو بۆ نادانن، و چو بۆ فقهێ به‌رامبه‌ركرى (موقارن) نادنان. دێ ئێك ره‌ئى بێژن، هه‌روه‌كى فقهێ ئيسلامێ به‌س ئه‌و تنێ يێت تێدا، و ئه‌ڤ مرۆڤێت ساده‌ ژى دێ گوهدانا وان كه‌ن و خۆ ب ئاخفتنێت وان كه‌نه‌ مفتى. راسته‌ مه‌زهه‌مبێ حه‌نبه‌لى نه‌دورسته‌ ئێڤارى دگه‌ل خوتبێ بێته‌ كۆمكرن، ده‌ليلێ وان ئه‌ڤه‌يه‌: خوتبه‌ نه‌نڤێژا نيڤرۆيه‌، به‌لگه‌ ژى دبيت خوتبه‌ به‌رى نيڤرۆ بێته‌كرن، و وه‌كى نڤێژا عه‌يدێيه‌، ما نڤێژه‌ك دگه‌ل نڤێژا عه‌يدێ دهێته‌كرن.. به‌لێ ئه‌ڤ به‌لگه‌يه‌ يێ زه‌عيفه‌ و له‌وازه‌، و ئه‌ڤه‌ قياسه‌كا سسته‌، چونكى نڤێژا عه‌يدێ و خوتبێ د ژێك دويرن، ئێك: نڤێژا عه‌يدێ سونه‌ته‌ و يا خوتبێ فه‌رزه‌، دوو: زانا هه‌مى ئێكن بێ جوداهى هه‌كه‌ نڤێژا خوتبێ د وه‌ختێ نڤێژا نيڤرۆدا هاته‌كرن يا دورسته‌، به‌س نابيت نڤێژا عه‌يدێ گيرۆببيته‌ وه‌ختێ نڤێژا نيڤرۆ، و پاشى هه‌مى زانا دگه‌ل هندێ نينن كو دورسته‌ به‌رى نيڤرۆ خوتبه‌ بێته‌كرن. زانايێ ناڤدار ئبن ئه‌لعه‌ره‌بى يێ مالكى(خودێ ژێ رازى بيت)، دبێژت: ئيجماعا زانايان ژبلى ئيمام ئه‌حمه‌دى ل سه‌ر هندێيه‌: وه‌ختێ خوتبێ وه‌ختێ نيڤرۆيه‌، و نابيت به‌رى وى وه‌ختى بێته‌كرن. و زانايێ ناڤدار نه‌وه‌وى(خودێ ژێ رازى بيت)، دبێژيت: ئيمام مالك و ئيمام ئه‌بو حه‌نيفه‌ و ئيمام شافعى و جمهورێ سه‌حابيان و تابعيان دگه‌ل هندێنه‌ وه‌ختێ وێ وه‌ختێ نيڤرۆيه‌. و پاشى دێ بێژين: هه‌كه‌ وه‌كى نڤێژا نيڤرۆ نه‌بيت باشه‌ هه‌كه‌ ئێكى ـ چ ژ سه‌فه‌رێ بيت يان ژ نه‌ساخيێ يان ژ هه‌ر سه‌به‌به‌كێ دى ـ خوتبه‌ ژێ چۆ ئه‌و دێ چ نڤێژ شوينا وێ كه‌ت؟ يا نيڤرۆ چار ركاعه‌ت دێ كه‌ت، يان دێ خوتبێ قه‌زاكه‌ت و دوو ركاعه‌تا كه‌ت! مه‌زهه‌بێ شافعى دورسته‌ ئێڤارى دگه‌ل خوتبآ بێته‌ كۆمكرن.. نه‌ ژ ئه‌گه‌رێ سه‌فه‌رێ ب تنێ، به‌لكى هه‌كه‌ بارانه‌كا دژوار بيت و نڤێژكه‌ر نه‌شێن به‌ر بارانێ بێنه‌ مزگه‌فتێ بۆ وان هه‌يه‌ ئێڤارى دگه‌ل خوتبێ كۆمكه‌ن، هه‌كه‌ باران ده‌ستوير بيت نڤێژا ئێڤارى دگه‌ل يا خوتبێ بێته‌ كۆمكرن، چاوا سه‌فه‌ر ئه‌وا هه‌مى ل سه‌ر موتته‌فق نابيته‌ ده‌وستوير نڤێژا ئێڤارى دگه‌ل خوتبێ كۆم ببيت، ژبه‌ر ئه‌ڤا بۆرى ئه‌ز بۆچۆنا شافعى(خودێ ژێ رازى بيت)، ب هێزتر و دورستتر دبينم و خودێ چێتر دزانيت.

Copyright © 2023 Kurdislamic - All Rights Reserved