ب / ئاشكه‌را و زانايه، هندى زه‌كاته روكنێ سيێيه ژ ئه‌ركانێت ئيسلامێ، و ئايه‌تێت قورئانێ رويبه‌ر و بياڤه‌كێ باش يێ دايه زه‌كاتێ، و پتر ژ سيه ئايه‌تاندا يا هاتى، و چه‌ند جاران ب نڤێژێڤه يا هاتيه گرێدان. هه‌ر ژبه‌ر جهێ زه‌كاتێ د ئيسلامێدا هه‌ى. هه‌روه‌سا حه‌ديسێت پێغه‌مبه‌رى ژى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گه‌له‌ك گرنگى و پويته يێ دايه زه‌كاتێ، و زه‌كات يا د دوو ناڤدارترين حه‌ديسدا هاتى، يا ئێكێ ئه‌وا دبێژنێ: (حديث الاسلام) يا دووێ ئه‌وا دبێژنێ: (حديث بناء الاسلام) ئه‌وا دبێژيت: (بُنِي الإسْلامُ على خَمْسٍ شَهَادَه أَنْ لا إِلَهَ إلا الله وَإِقَامِ الصَّلاه وَإِيتَاءِ الزَّكَاه وَصِێامِ رَمَضانَ وَحَجِّ الْبَيْتِ). و حه‌ديسا ئيسلامێ ئه‌وا عومه‌رێ كورێ خه‌تابى ڤه‌گێراى: ((بَيْنَمَا نَحْنُ عِنْدَ رسول اللَّهِ (صل الله عليه و سلم) ذاتَ ێوْمٍ إِذ طلَعَ عَلَيْنَا رَجُلٌ شَدِيدُ بَێاض الپێابِ شَدِيدُ سَوَادِ الشَّعَر لَا يُرَى عليه أَپرُ السَّفَر ولا ێعْرفُهُ مِنَّا أَحَدٌ حتى جَلَسَ إلى النبي صل الله عليه و سلم) فَأَسْنَدَ رُكْبَتَيْهِ إلى رُكْبَتَيْهِ وَوَضعَ كَفَّيْهِ على فَخِذيْهِ)). و ئه‌وێ هاتيه ده‌ف پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) و كه‌سێ نه‌نياسى جبرائيل بوو (سلاڤ ل سه‌ر بن) و فه‌رترين پسيار ژ پێغه‌مبه‌رى كرى ژ وان پسياران گۆتێ ئيسلام چيه؟
گۆت: ئيسلام ئه‌ڤه‌يه تو شاده بده‌ى خودێ ئێكه و ژبلى وى چو خودێ نينن، و تو شاده بده‌ى موحه‌ممه‌د به‌نده‌يێ ويه و هنارتيێ ويه و تو نڤێژان بكه‌ى و زه‌كاتێ بده‌ى و رۆژيان بگرى و بچيه حه‌جێ.
و پشتى جبرائيل سلاڤ ل سه‌ربن چوويى و كه‌سێ نه‌نياسى، پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆته سه‌حابان: ((ئه‌رێ هوين دزانن ئه‌ڤه كى بوو؟)) گۆتن: (الله ورسوله اعلم) خودێ و پێغه‌مبه‌رێ وى دزانن، گۆت: ((ئه‌ڤه جبريله يێ هاتى كاروبارێت دينێ هه‌وه نيشا هه‌وه بده‌ت)).
ژ ڤێ گۆتنێ ديار دبيت پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) شه‌نگستێت سه‌ره‌كى يێت ئيسلامێ و ئيسلاما ته‌ڤه‌گر د ڤێ حه‌ديسێدا ئينان، و ژبه‌ر هندێ ژى زانا دبێژنه ڤێ حه‌ديسێ: حه‌ديسا ئيسلامێ (حديث الاسلام).
و هه‌ر كه‌سه‌كێ عادل، ديراسه‌تا ئيسلامێ بكه‌ت، و تايبه‌ت ب لايێ ئابۆريڤه و باش ل سه‌ر زه‌كاتێ راوه‌ستيت، و بۆ ڤه‌كۆلينا خۆ، بكه‌ته نموونه، دێ بينيت ئيسلام جوانترين ياسا و به‌رنامه‌يه بۆ ژينێ.. هه‌ر ژبه‌ر هندێ ژى ده‌مێ ئێكێ وه‌كى فه‌يله‌سوفێ فره‌نسى (رۆجێه گارودى) ده‌زگايێ (ملتقى الحضارات) چێكرى و ڤيايى ڤه‌كۆلينا باژێرڤانيان بكه‌ت و باژێرڤانيه‌كا هه‌ژى و يا ڤه‌گر (شامل) بۆ خه‌لكى هه‌لبژێريت، ده‌ست ب ڤه‌كۆلينا ئايين و حه‌زاره‌تان كر، به‌لكى ئێكێ بينيت ب كێر بێت بۆ جيهانێ هه‌ميێ، به‌لێ يا د دلێ خۆدا د چو حه‌زاره‌ت و ديناندا نه‌ديت، و هه‌مى پێكڤه نه‌شێن كێشه‌يا هه‌ڤچه‌رخ چاره‌سه‌ركه‌ن، ئه‌و ژى كێشه‌يا هه‌ژاريێيه، و ديت ئه‌و حه‌زاره‌ت و ئايين هه‌مى د نه‌چارن ڤێ كێشێ چاره‌سه‌ركه‌ن ژ به‌ر وان كێماسيێت د وان حه‌زاره‌ت و ئاييناندا.
به‌رێ خۆ دا ئيسلامێ و نموونه‌يێ زه‌كاتێ تنێ گرت و ب ئامار (احصاء) و ب هه‌ژماران گه‌هشته ڤێ راستيێ، هه‌كه ب دورستى زه‌كات بێته دان ـ هه‌روه‌كى ئيسلامێ ئه‌مر پێ كرى ـ دێ ب دورستى كێشه‌يا خه‌لكى يا هه‌ژاريێ چاره‌سه‌ر بيت.
پشتى گه‌هشتيه ڤى ئه‌نجامى، هه‌ڤالێت وى ترانه بۆ خۆ پێ كرن و گۆتن: ئه‌ڤ ئه‌نجامێ تو گه‌هشتيێ گه‌له‌كێ جوانه، به‌لێ پا ئه‌نجامه‌كێ ئاشۆپى و خه‌ياليه نائێته ب جهئينان. و دا بۆ وان دياركه‌ت ئه‌ڤه نه‌بۆچۆنه‌كا ئاشۆپيه به‌رێ خۆ دا ديرۆكا ئيسلامێ، ئه‌رێ ئه‌ڤه چێبوويه ئان نه؟! بۆ دياربوو سه‌رده‌مێ عومه‌رێ كورێ عه‌بدلعه‌زيزى ((خودێ ژێ رازى بيت)) ب زه‌كاتێ كێشه‌يا هه‌ژاريێ ئێكجار يا چاره‌سه‌ر بووى، و ب زه‌كاتێ هه‌ژارى نه‌هێلايه، و ب زه‌كاتێ ئالۆزترين كێشه يێت هاتينه چاره‌سه‌ركرن.. و ئه‌ڤه بوو ئه‌گه‌رێ هندێ ئيسلاما خۆ ئاشكه‌را بكه‌ت و موسلمان ببيت.
