ب/ ب راستى ئه‌ڤه پسياره‌كا كه‌ڤنه و نويه، و جهێ خه‌مێيه، هه‌ر ئێك ژ مه ئه‌ڤه چه‌ند ساله فتران دده‌ت و هه‌رسال ده‌مێ وه‌ختێ فتران دهێت، دێ ئێت و چيت و به‌ر خۆ به‌رزه‌كه‌ت، و دێ بێژيت: ئه‌ز نوزانم چ بكه‌م؟!!! هه‌ر مه‌لايه‌ك تشته‌كى دبێژيت، ڤان دين ل به‌ر مه به‌رزه‌كر!!، ئه‌م نوزانين پارا بده‌ين يان قويتى؟!، و ئه‌و نه‌يێ مافداره خۆ بێخيته د ڤى كراسيدا؛ چونكى بۆچۆنێت مه‌لايان د ژێك جودانه؛ چونكى ئه‌و يێ فه‌رمانكريه گوهدانا وى مه‌لاى بكه‌ت يێ وى باوه‌رى ب زانين و تێگه‌هشتن و خودێترسيا وى هه‌ى، نه هه‌ركه‌سێ هه‌بيت، هنگى ئه‌و ناكه‌ڤيته د ڤى كراسێ شه‌پرزه‌كريدا، و په‌ريشان و دوودل نابيت، و ل به‌ر به‌رزه نابيت، هه‌روه‌كى ده‌مێ ئه‌و هه‌وجه‌ى دوختۆرى دبيت ئه‌رێ ما ئه‌و دچيت پسيارا ده‌هان دكه‌ت، يان قه‌ستا وى دوختۆرى دكه‌ت يێ وى باوه‌رى ب زانين و زيره‌كيا وى هه‌ى، و هه‌كه دوختۆر د ئێشا ويدا جودابوون.. ئه‌و دبێژيت: ڤان دوختۆران ل به‌ر مه به‌رزه‌كر!!!! و ئه‌ز نوزانم چ بكه‌م؟!!!!!، يان پسيار دكه‌ت كا كيژ دوختۆر زانا و زيره‌كتره؟ و گوهێ خۆ دده‌ته وى، هۆسا دڤێت ئه‌م د راستا ئه‌حكام و فه‌رمانێت دينێ خۆدا ژى بين، بلا هه‌ر مه‌لايه‌ك تشته‌كى بێژيت، به‌لێ دڤێت ئه‌ز بزانم كا ئه‌ز دێ گوهێ خۆ ده‌مه كێ؟ ئه‌ز دێ گوهێ خۆ ده‌مه وى، يێ زانا و خودێ ترستر، و نه خۆ دوودل دكه‌م، و نه ل به‌ر خۆ به‌رزه دكه‌م، و كا ئه‌ز د پرسا دوختۆراندا يێ چاوا بووم، دڤێت د پرسا فه‌رمان و ئه‌حكاماندا ژى يێ وه‌سابم، و خۆزى موسلمانان ئه‌ڤ ئه‌زمان و ئه‌ڤ له‌هجه و ئه‌ڤ ئاوايه هێلابايه (ئه‌ز نوزانم چ بكه‌م، هه‌ر ئێك تشته‌كى دبێژيت!!!!) ئه‌ڤ گۆتنه نه‌يا قه‌بويله و نه‌يا ره‌وايه و نه‌يا راسته، و ناهێته وه‌رگرتن، و دڤێت بزانم دينێ خۆ ژ هه‌ميان و ژ هه‌ر مه‌لايه‌كێ هه‌بيت ناوه‌رگرم، و ئه‌ز نه‌داڤا گيايمه دا هه‌ر بايه‌كێ بهێت بچه‌مينيت، و هه‌ر ئاخفتنا مه‌لايه‌كێ هه‌بيت كار ل من بكه‌ت، و دوودلى و شه‌پرزه‌ييێ ل ده‌ف من په‌يداكه‌ت ـ دگه‌ل رێز و حورمه‌تا هه‌ژى بۆ هه‌مى زانا و مه‌لايان، مه‌خسه‌دا مه كێمكرن و برينداركرنا كه‌سێ نينه، هه‌مى ب رێز و حورمه‌تن، به‌لێ هه‌مى نه‌موفتينه و هه‌مى نه‌ئێكن د زانين و خودێ ترسيا خۆدا ـ ئه‌ز دێ بۆ خۆ ئێكى ژێ گرم ل سه‌ر بنياتێ هندێ خۆش دئاخڤيـت، و فه‌توايێت وى د خۆش و ساناهينه، و كاروباران ساناهى دكه‌ت، نه.. ئه‌ڤه يا خه‌له‌ته، و نه‌يا دورسته، به‌لێ ل سه‌ر بنيات و پيڤه‌رێ كا ئه‌و چه‌ندێ زانا و شاره‌زايه، و كا چه‌ندێ خودێ ترسه، و كا به‌لگه‌يێت وى پالپشتى بۆ كرين چه‌ند د دورست و ب هێزن، و تێگه‌هشتنا وى بۆ وى به‌لگه‌ى چه‌ندا راست و دورست و د جهێ خۆدايه، چه‌ند ل چه‌رخێ خۆ دژيت، چه‌ند ئاگه‌ه ژ مه‌به‌ست و مه‌قاسدێت شه‌ريعه‌تى هه‌يه، چه‌ند ئاگه‌ه ژ جان و روحا شه‌ريعه‌تى هه‌يه، چه‌ند شاره‌زايى د فقهێ به‌رامبه‌ركريدا (موقارن) هه‌يه، چه‌ندێ نێزيك و دويرى روح و جانا شه‌ريعه‌تيه، چه‌ند ئاگه‌ه ژ ته‌كنه‌لۆجيا هه‌ڤچه‌رخ و گوهۆرينيت هه‌ڤچه‌رخ هه‌يه، و چه‌ند د چه‌رخ و زه‌مانێ خۆ دگه‌هيت، من چ باوه‌رى ب زانين و تێگه‌هشتن و خودێ ترسيا وى هه‌يه. هه‌كه من ئه‌ڤ شه‌نگست و پيڤه‌ره زانين دێ دانمه به‌رامبه‌ر خودانێ هه‌ر فه‌توايه‌كا هه‌بيت، يان خودانێ هه‌ر فه‌توايه‌كا هه‌بيت دێ دانمه به‌رامبه‌ر ڤان شه‌نگست و پيڤه‌ران؛ دا بۆ من ده‌ستنيشان و ئاشكرا ببيت، كا دێ ئاخفتنا كێ وه‌رگرم، و يا كێ ناوه‌رگرم، هۆسا ئه‌ز دوودل و شه‌پرزه نابم، و ب چو ره‌نگان ل به‌ر من به‌رزه نابيت، نه‌به‌س د پرسا فترێ تنێدا، به‌لكى د هه‌مى پرساندا. ب راستى زانا و مه‌لايێ دادپه‌روه‌ر ئه‌وه يێ هه‌مى بۆچۆنان دگه‌ل به‌لگه‌يێت وان به‌رچاڤ دكه‌ت، و ب ئاوايه‌ك و رێكه‌كا دورست به‌رامبه‌ركرنێ دكه‌ت، و ب هه‌لسه‌نگاندنه‌كا زانستى دگه‌هيته ئه‌نجامه‌كێ دورست، دگه‌ل هندێ ژى نابيت بۆچۆنان شكه‌ستى و سڤكى بده‌ته نياسين، و نابيت سڤكيێ ب چو زانايان بكه‌ت.
پشتى ڤێ پێشگۆتنا بياڤخۆشكه‌ر.. ئه‌ز دبێژم: پرسا فترێ و جوداهيا زانايان ل سه‌ر يا كه‌ڤنه و نه‌يا نويه، و كه‌س نه‌شێت ئه‌ڤرۆ راكه‌ت، چونكى ئه‌و زانايێت ل سه‌ر ژێك جودا هه‌ر ئێك ژ خواندنگه‌هه‌كێ حوكمێ وێ دبينيت، و هه‌ر ل سه‌رده‌مێ پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) سه‌حابى بۆ تێگه‌هشتنا ده‌قان ل سه‌ر ڤان هه‌ردوو خواندنگه‌هان به‌لاڤ بوون، و پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) هه‌ردوو مه‌دره‌سه په‌سندكرن: خواندنگه‌ها دقخوازيێ، ئه‌وا رامانا سه‌رڤه نه‌بۆرن، و خواندنگه‌ها مه‌به‌ست و ئارمانج خوازيآ، ئه‌وا هزرا خۆ د رامانا سه‌رڤه تنێدا نه‌كه‌ت و ل مه‌به‌ست و ئارمانجا ئاخفتنێ دگه‌ريت، ڤێجا ئه‌ڤێت دبێژن: ژ قويتى پێڤه‌تر نابيت بێته دان، ئه‌و خواندنگه‌ها ده‌قخوازه، و خه‌ما وان به‌س ده‌قه، و ده‌قا د ناڤ ده‌ستدا هۆسا ديار دكه‌ت پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ژ قويتى پێڤه‌تر نه‌دايه، و ئه‌وێت دبێژن: بها و پاره چێدبيت، خواندنگه‌ها مه‌به‌ست و ئارمانجخوازه، چونكى ئه‌و دبينن هه‌ر ئاخفتن و فه‌رمانه‌كا پێغه‌مبه‌رى (سلاڤێت خودێ لێ بن) كربيت نهێنى و حيكمه‌ت و مه‌به‌ست و ئارمانجه‌ك يێت د پشترا، و مه‌به‌ستا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ئه‌و ئارمانجه‌يه، و هه‌رگاڤا ئه‌و ئارمانج هاته جه ئه‌و فه‌رمانا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) هاته جه. پشتى ڤێ.. هه‌ركه‌سێ خه‌لكى ب ئێك بۆچۆنڤه گرێده‌ت و بۆچۆنێت دى نه‌دورست و نه‌ره‌وا و به‌رزه‌كه‌ر و به‌رزه‌كري بدانيت و دوودليێ بۆ خه‌لكى چێكه‌ت، و وه‌سا بده‌ته نياسين: ئه‌ڤه ئيسلامه و غه‌يرى ڤێ نه‌ئيسلامه، و يێ بۆچۆنا ئه‌و دبێژيت وه‌رگرت، ئه‌ڤه رۆژى و فترا وى ژێ هاتنه قه‌بويلكرن، و يێ ئه‌ڤه نه‌كر بلا مالێ دنيايێ هه‌ميێ بده‌ت ژێ ناهێته قه‌بويلكرن و وه‌رگرتن.. ئه‌و يێ خه‌له‌ته و نه‌يێ دورسته، و ژ هه‌لويست و راوه‌ستيان و ره‌فتار و سنج و تۆر و ره‌وشت و ره‌وشا زانايان يێ دويره، و دا قه‌ناعه‌تێ بۆ خه‌لكى دورستكه‌ت و بۆچۆنا خۆ ب هێز بێخيت ب هه‌مى هێز و شيان كار دكه‌ت بۆ خه‌لكى دياركه‌ت ئاخفتنا وى ب كيتاب و سونه‌تێ يا پالپشتكريه، و بۆچۆنێت دى ب هزر و ديتنا مرۆڤان يا پالپشتكريه، و چو به‌لگه ژ قورئان و حه‌ديسێ بۆ نينن، به‌لكى وێڤه‌تر دژى كيتاب و سونه‌تێيه، به‌لكى ژ ڤێ وێڤه‌تر رێكه‌كا نێزيكى خاپاندنێ دگريت، دبێژيته خه‌لكى: كه‌سێ دورست نه‌كريه پاره بێته دان، زانايه‌ك ب تنێ نه‌بيت، ئه‌و ژى ئه‌بو حه‌نيفه‌يه، و وى چو به‌لگه و ده‌ليل ژ قورئان و سونه‌تێ نينن، و زانايێت دى هه‌مى پێكڤه دژى وينه، و نه‌دگه‌ل وينه، و باشه ئه‌و بۆچۆنا زانايه‌ك تنێ ل سه‌ر بيت، و يا هه‌مى زانا دگه‌ل بن، كيژ دورستتره؟!! و رێكه‌كا دى ژى دده‌نه به‌ر خۆ؛ دا باوه‌ريا خه‌لكى به‌ر ب خۆڤه بينن، دبێژن: باشه ما پاره وه‌ختێ پێغه‌مبه‌رێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) نه‌بوون؟!! به‌لێ، باشه هه‌كه هه‌بن، و پاره نه‌دابن ئه‌ڤه چ دگه‌هينيت! ئه‌ڤه وێ دگه‌هينيت پاره نه‌دورستن، و هه‌كه پاره يێ دورست با، و پاره هه‌بوون؛ دا پێغه‌مبه‌رێ خودێ (سلاڤێت خودێ لێ بن) پاره‌ى ده‌ت، و ئه‌ڤ رێگرتنه‌به‌ر ب ڤى ره‌نگى نه‌يا دورسته، چونكى ئه‌ڤ پرسه، دانا پاره‌ى شوينا زادى، كا دورسته يان نه؟ نه‌يا ڤه‌بريه د ناڤبه‌را زاناياندا و جهێ جودابوونێيه و نابيت زانا ده‌مێ به‌رچاڤ دكه‌ن بۆچۆنه‌كێ بگرن و يا دى به‌رپێكه‌ن و يێ بگريت تۆمه‌تباركه‌ن و به‌رى بدانن، ژ قورئان و سونه‌تێ.
گۆتنا وان زانايه‌ك تنێ دگه‌ل پاره‌دانێيه ئه‌و ژى ئه‌بو حه‌نيفه‌يه (خودێ ژێ رازي بيت)گۆتنه‌كا دويره ژ راستيێ، و ئه‌ڤه نه‌ئاخفتنا زانايێ ناڤدار ئه‌بو حه‌نيفه ب تنێيه، و هه‌كه وى ب تنێ ژى گۆتبيت، ئه‌و ژ كيسێ خۆ نابێژيت، و ئه‌و يێ كێم ژى نينه. دا به‌رێ خۆ بده‌ينێ كا كى ڤێ ئاخفتنێ دبێژيت:
ئبن مونز (خودێ ژێ رازي بيت)دبێژيت: ئيجماعا سه‌حابان سه‌رده‌مێ موعاويه‌ى (خودێ ژێ رازي بيت)ل سه‌ر دانا بهاى بۆ فترێ هاته زانين ده‌مێ گه‌نمێ شامێ ئينايه مه‌دينێ، و نيڤ منا گه‌نمى شوينا منه‌كا قه‌سپان و جه‌هى و كه‌شكان و مێويژان داى، چونكى گه‌نم ب قه‌در و بهاتره، و نابيت گه‌نم و ئه‌ڤ تشتێت دى ئێك رێز بن، و موعاويه‌ى (خودێ ژێ رازي بيت)ئه‌ڤه سه‌ر مينبه‌را پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) گۆت و كه‌س نه‌ئاخفت و كه‌سێ لێ نه‌زڤراند، ئه‌رێ ئه‌ڤه نه‌په‌سه‌ندكرنا بهاكرنا فترێيه ب ره‌نگه‌كى ژ ره‌نگان؟، و به‌رى ئه‌بو حه‌نيفه‌ي (خودێ ژێ رازي بيت)تابعيان ژى ب ڤێ چه‌ندێ گۆتيه و دورستكريه پاره بێته دان، ژ وان: تابعيێ مه‌زن حه‌سنێ به‌سرى و عومه‌رێ كورێ عه‌بدولعه‌زيزى و عه‌تائێ كورێ ره‌باحى، خودآ ژ هه‌ميان رازى بيت، هه‌روه‌كى ئبن ئه‌بى شه‌يبه (خودێ ژێ رازي بيت)ئه‌ڤ چه‌نده د موسه‌ننه‌فا خۆدا ئيناين، و ژ ڤێ ديار دبيت ده‌رێخستنا بهاى بۆ فترێ ل سه‌ر ده‌مێ باشترين چه‌رخ كار يێ پێ هاتيه‌كرن، ل سه‌ر ده‌مێ سه‌حابان ئه‌وێت پتر هه‌ميان ب سونه‌تا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤيڤه (سلاڤێت خودێ لێ بن) گرێداى و پتر هه‌ميان تێ دگه‌هن، و ل سه‌ر ده‌مێ تابعيان هه‌ڤالێت سه‌حابيان، و ژبلى ڤان زانايێت دگه‌ل ڤێ بۆچۆنێ:
هه‌مى زانايێت مه‌زهه‌بێ حه‌نه‌فى، و ب هزاران دهێنه هه‌ژمارتن، و زانايێ ناڤدار سوفيانێ سه‌ورى، و ئه‌شهه‌ب و ئبن قاسم ژ مالكيان، و ئيمامێ ناڤدار بوخارى (خودێ ژێ رازي بيت)هه‌تا ئبن روشد (خودێ ژێ رازي بيت)د راستا ويدا دبێژيت: د ڤێرێدا بوخارى دگه‌ل ئه‌بو حه‌نيفه‌يه هه‌رچه‌نده گه‌له‌ك جوداهيا وى دكه‌ت، به‌لێ ل ڤێرێ ده‌ليل و به‌لگه‌يى به‌رێ وى دا ڤێ چه‌ندێ. و ئيمامێ مه‌زن ئبن ته‌يميه (خودێ ژێ رازي بيت)دبێژيت: هه‌كه خێرا فه‌قير و ژاران پتر د بهايدا بيت دورسته زه‌كات بێته بهاكرن. ژ ڤێرێ دهێته زانين ئه‌و ژى دگه‌ل دانا بهايه هه‌كه بها پتر د خێرا فه‌قيرادا بيت و هه‌وجه‌يى بخوازيته هندێ.
ئه‌ڤه و گۆتنا وان هه‌كه پاره دورستبايه دا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) پارا ده‌ت، و دبێژن: ئه‌رێ ما پاره ل سه‌ر ده‌مێ وى (سلاڤێت خودێ لێ بن) نه‌بوون؟! به‌رسڤا وان: ئه‌رێ ئه‌ڤه د نه‌زانن يان خۆ نه‌زان دكه‌ن، ما نوزانن هه‌تا ده‌مه‌كێ نێزيك باب و باپيرێت مه كاروان دكرن، و پاره نه‌بوون، و تشت ب تشتى دگوهارت، مێويژ و فێقى ب ده‌رامه‌تى، و ئامانێت ئاخێ ب تشته‌كێ دى و هۆسا، به‌لێ پاره گه‌له‌كێ كێم بوو و كێمه‌كا ژ مرۆڤان پاره هه‌بوون، و هه‌كه پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) ل سه‌ر وان دانابا پاره‌ى بده‌ن؛ دا ئه‌ڤه ل سه‌ر وان فه‌رمان و حوكمه‌كێ گران بيت؛ چونكى وان، يان بارا پتر ژ وان، پاره نه‌بوون، و هه‌وجه‌يا هه‌ژار و به‌لنگازان خوارن بوو، ل ڤێرى ديار دبيت بۆچى خوارن هاته هه‌لبژارتن؟ ئه‌ڤه ل سه‌ر موسلمانان ساناهيتر بوو، و هه‌وجه‌يا هه‌ژان پتر دقه‌تيا، ل ڤێرێ دهێته زانين پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن) دڤێت دانا فترێ دوو تشتان ب خۆڤه بگريت.. چ ب ساناهيتره بۆ موسلمانا ئه‌و ژێ بێته خواستن، و چ بۆ هه‌ژاران باشتره ئه‌و بێته دان، و هه‌كه ده‌مه‌ك ب سه‌ر موسلماناندا هات دانا خورانێ بۆ موسلمانان ساناهيتر بيت، و بۆ هه‌ژاران باشتر بيت هنگى باشتره خوارن بێته دان، و هه‌كه ده‌مه‌كێ دى هات دانا پاره‌ى بۆ موسلمانان ب ساناهيتر بيت و بۆ به‌لنگاز و هه‌ژاران باشتر بيت، و هه‌وجه‌يێت وان پتر بقه‌تيێن، هنگى دورسته پاره بێته دان، به‌لكى ئه‌ز دبينم نه‌به‌س دورسته به‌لكى باشتره.
پشتى ڤێ.. ئه‌ز دبينم دورسته پاره شوينا خوارنێ و قويتى بێته دان، و دورسته خوارن ژى بێته دان، ئه‌ز نابێژم خوارن ب مه‌رجێت خۆڤه نه‌دورسته، به‌لێ ئه‌ز دبێژم: يا نه‌دورست دويفچۆيێت ڤان بۆچۆنان به‌رببنه ده‌ڤ و لێڤێت ئێكدو، و ئێكدو ب كێم دينيێ تۆمه‌تباركه‌ن، يان ئێك يێ دى ب عه‌قل سڤكى و تێنه‌گه‌هشتنێ تۆمه‌تباركه‌ت، ئها ئه‌ڤه يا خه‌له‌ته، و ديسا يا خه‌له‌ت ئێك بێژيت: يێ ئه‌ڤه كر ئه‌ڤه فتره لێ هاته وه‌رگرتن، و يێ ئه‌ڤه نه‌كر خۆ هه‌كه مالێ خۆ هه‌ميێ بده‌ت ژێ ناهێته وه‌رگرتن، و فترا وى نه‌يا دورسته، يا خه‌له‌ت ئێك بێژيت: ئه‌ڤه كيتاب و سونه‌ته و يا دى بيدعه‌يه، و ئه‌ڤ رێكا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤيه (سلاڤێت خودێ لێ بن) و يا دى ده‌ركه‌فتنه ژ رێكا پێغه‌مبه‌رێ خۆشتڤى (سلاڤێت خودێ لێ بن).
